نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 استاد مدعو گروه فلسفه دانشگاه تهران
2 پژوهشگر فلسفه تطبیقی
چکیده
مسئلۀ معرفت به اشیاء عالم یکی از بحثانگیزترین مباحث تاریخ فلسفه است. دراینمیان، بحث از معرفت، بدون باور به ارتباط قوای شناختی با موضوعات شناخت ممکن نیست؛ و یکی از اقسام شناخت، شناخت عقلی بوده است که مستلزم توجه به رابطه عاقل و معقول است. یکی از کسانی که در اینباب به تفصیل سخن گفته، ابنسینا است، که گاهی بهصراحت و اشارت از ارتباط اتحادی عاقل و معقول دفاع کرده و گاهی نیز این نظریه را رد کرده است. همین امر، مسئلۀ تعارض سینوی در باب اتحاد عاقل و معقول را قابلتوجه میسازد. بررسی این تعارض و راه برونرفت ازآن، موضوعِ پژوهشِ اندیشمندان ناظر به وی بوده است. مقالۀ حاضر، ضمن بررسی نارساییهایی موجود در دیدگاههای ایشان، به ارائه راه نوینی برای حل این تعارض سینوی در پرتو تحلیل تاریخی میپردازد.
عنوان مقاله [English]
Investigating Avicenna’s Conflict of Opinion on the Issue of Intelligent and Intelligible Unification
نویسندگان [English]
- majid ahsan 1
- میلاد نوری یالقوزآغاجی 2
1 Visiting Professor, Department of Philosophy, University of Tehran
2 Researcher of Comparative Philosophy
چکیده [English]
The issue of knowledge over world objects is one of the most controversial issues in the history of philosophy. Meanwhile, dealing with knowledge without a firm belief in the relationship between cognitive faculties and the objects of knowledge is almost impossible. One type of knowledge is rational knowledge which relies on the relationship between intelligent and intelligible. Avicenna is one of those philosophers who have discussed this issue in great detail. In some cases, he has provided support explicitly or implicitly for the unification of intelligent and intelligible, and in some other cases he seems to reject it. This dual position has made Avicenna’s conflict of opinion a significant issue.This issue and the way to deal with it has been discussed by philosophers. The present article is an attempt to investigate the inadequacies in Avicenna’s conflict of opinion and presents a new way of dealing with this conflict using av historical frame of analysis.
کلیدواژه‌ها [English]
- Avicenna
- unification of intelligent and intelligible
- knowledge
- Avicenna’s conflict of opinion
- - آشتیانی، سید جلال الدین ، شرح حال و آراء فلسفی ملاصدرا، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه، قم: ،1380ش
- - ابن سینا، الاشارات و التنبیهات مع شرح الخواجة و المحاکم، ج1و3، بلاغت، قم: 1375ش
- - ــــــ ، المبدا و المعاد، موسسه مطالعات اسلامی، تهران: 1363ش
- - ــــــ ، الشفا(الالهیات)، مرعشی،قم: 1404ق
- - ــــــ ، الشفا(النفس)، مرعشی، قم: 1404الف
- - ــــــ ، التعلیقات، الاعلام الاسلامی، بیروت، 1404ب
- - احسن، مجید و سید یدالله یزدان پناه، «شاخصه‌های کلان مکتب فلسفی»، مجله معرفت فلسفی، (1391ش)، شماره 38
- - احسن، مجید و حسن معلمی، «تاملی بر دیدگاه ابن سینا و سهروردی در اصالت وجود یا ماهیت»، مجله معرفت فلسفی، (1389)،شماره27
- - افلوطین، اثولوجیا، نشر بیدار، قم: 1413ق
- - بابادی، فرنوش و شمس الله سراج، « تبیین اختلاف آراء ابن سینا در باب مسئله اتحاد عاقل و معقول »، مجله حکمت سینوی، (1393)، شماره52
- - بهشتی، احمد، تجرید، بوستان کتاب، قم: 1385ش
- - فخررازی، المباحث المشرقیه،ج 1،بیدار،قم،1411ق
- - ــــــــ ،شرحی الاشارات، ج2، مرعشی،قم،1404ق
- - حسن زاده آملی، اتحاد عاقل به معقول، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، تهران:1362(نسخه(pdf
- - سبزواری، شرح المنظومه، ج2، ناب، تهران،1379ش
- - سهروردی، مجموعه مصنفات،ج 1موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، تهران،1375ش
- - ملاصدرا، الاسفار، ج3، دار احیاء التراث، بیروت، 1981م
- - ـــــــ ، مجموعه رسائل فلسفی، حکمت، تهران، 1375ش
- - ـــــــ ، مفاتیح الغیب، موسسه تحقیقات فرهنگی، تهران، 1363ش
- - مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج5، صدرا، تهران: 1377ش
- - یزدان پناه، سید یدالله ، حکمت اشراق،ج1، سمت، قم: 1389ش
- - Brentano, Franz, "Nous poiētikos: Survey of Earlier Interpretations", Essays on Aristotle's De Anima, electronic version, 1995.
- - Alexander of Aphrodisias, The De Anima of Alexander of Aphrodisiacs, Trans. By Athanasios P. Fotinus, Washington: Washington D.C. university press, 1979.
- - Aristotle, the Complete Works of, edit. by Jonathan Barnes, Princtone: Princeton University Press, 1984.
- - Themistius, On Aristotle’s On the Soul, Trans. By Robert B. Todd, Ithaca: Cornell University Press, 1996.
- - Parmenides, The Fragments of Parmenides, by A.H. Coxon, Las Vegas, Zurich & Athens: Parmenides Publishing, 2009.
- - Plato, Complete Works, by John M. Cooper & Ds. Hutchinson, Cambridge: Hackett Publishing, 1998.
)