نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشجوی دکترای دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

      از جمله معارفی که قرآن ما را با آن آشنا می سازد، وجود ساحت های معنوی برای عالم است، که از آن به عالم ملکوت یاد شده است. براساس این نظریّه تحلیل گران عالم هستی برای هر موجودی ملکوتی قائل شده اند. ازمنظر لغویّون، حکما، عرفا ،کتاب مقدّس وتفاسیرو روایات، ملکوت به معنای باطن و حقیقت عالم است به طوری که احاطه خداوند بر این باطن، حاکی از انتساب اشیاء به وی و ربوبیّت و قدرتش برموجودات است که این امر حاکی از امکان شناخت این عالم بوده و به نظرکامل ترین راه برای شناخت عالم ملکوت راه تفکّر و عمل توأمان است. ازدیدگاه هستی شناسانه « ملکوت » عالم وسیعی است که مشتمل بر ارواح موجوداتی بوده که در عالم امکان مستقرّند وهریک ازآنها دارای درجات مختلفی هستند. دغدغه اصلی پژوهش حاضرامکان شناخت ماهیّت این آموزه قرآنی و قابلیّت اثبات آن است که در صورت شناخت، به اثبات آن پرداخته و لزوم ایمان به آن وآثار دانستنش نظیرآثارمعرفتی و لوازم اعتقادی پذیرش آن درانسان شناسی،کمال وگرایش های اخلاقی مطرح و تبیین می گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Ontology and the effects of believing in celestial world in the Holy Qoran’s verses

چکیده [English]

One of those learnings which we are familiar with, by the impression of Qoran, is the existence of spiritual worlds for the universe called celestial worlds. According to this theory, analysts of the celestial world believe in a heavenly phase for every creature. Through lexicographers, sages, and Gnostics’ viewpoints and in the Bible, interpretations, and traditions we come up with ideas such these: the celestial world in respect to the actual world is encircled by God and all the beings are acting in the right position by the divinity and mightiness of God; thus it is comprehendible to precisely understand this world and that the most thorough way to reach this is by thinking and acting simultaneously. In ontology’s attitude, celestial worlds are such worlds involving the spirits of beings in actual world and their certain and different ranks. This paper’s main concern is with the possibility of comprehending the nature of this Qoranic learning, then if understood how to prove it, and to state and clarify the necessity of believing in it and its effects on ourselves – insightful effects, and their accepting themes in anthropology, perfection, and ethical tendencies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • celestial world
  • Self
  • levels of essence
  • human being
  • Evolution
  1. * قرآن.
  2. ابن بابویه،محمدبن على، الأمالی،ترجمه:محمدباقرکمره اى،تهران،انتشارات علمیه اسلامیه،1376.
  3. ابن شعبه، حسن بن على، تحف العقول،ترجمه:احمد جنّتى، تهران،مؤسسه امیرکبیر،1382.
  4. ابن عربى،ابوعبدالله محیى الدین محمد، تفسیر ابن عربى،ج1، بیروت، دار احیاء التراث العربى، 1422 ق.
  5. ابن منظور،محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارصادر،1414 ق.
  6. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن،ج 2، قم، مؤسسه بعثه، 1374.
  7. بلخى، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان،ج1، بیروت، دار إحیاء التراث،1423 ق.
  8. جوادی آملی،عبدالله، تسنیم،ج1، قم،اسراء،1378.
  9. حُرّعاملى، محمدبن حسن، الجواهر السنیة فی الأحادیث القدسیة،کلیّات حدیث قدسى،تهران،انتشارات دهقان،1380.
  10. حسن زاده آملى،حسن، ممدالهمم در شرح فصوص الحکم،تهران،وزارت فرهنگ وارشاد اسلامى،1378.
  11. حسینى تهرانى: سید محمد حسین، الله شناسى، ج 1، مشهد مقدس، علامه طباطبایى، ج‏1، 1423 ق.
  12. حسینى تهرانی،سیدمحمدحسین، معاد شناسى، ج 3، مشهدمقدس،نورملکوت قرآن،1427 ق.
  13. حسینی زبیدی، محمد مرتضى، تاج العروس من جواهر القاموس،ج 13، بیروت، دارالفکر، 1414ق.
  14. داماد،میرمحمد باقر،جذورات ومواقیت،تهران،میراث مکتوب،1380.
  15. دیلمى،حسن بن محمد، إرشاد القلوب، ج1،مترجم:على سلگى نهاوندى،قم،ناصر،1376.
  16. سجادی،سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامى،ج3، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1373.
  17. سجادى،سید جعفر، فرهنگ اصطلاحات فلسفى ملاصدرا، تهران،وزارت فرهنگ وارشاد اسلامى،1379.
  18. سُهروردی،شهاب الدّین، هیاکل النور، تهران،نشر نقطه،1379.
  19. شریف الرضی،محمد بن حسین، نهج البلاغه،مترجم:حسین، انصاریان،تهران، پیام‌آزادى،1386.
  20. الشهرزورى، شمس الدین، رسائل الشجرة الالهیة فى علوم الحقایق الربانیة،تهران،مؤسسه حکمت وفلسفه ایران،1383.
  21. شهید ثانى،زین الدین بن على، منیة المرید، قم،مکتب الإعلام الإسلامی،1409ق.
  22. صدرالدین شیرازى، شرح أصول الکافی،ج 2،5، تهران،مؤسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگى،1383.
  23. صلیبا،جمیل، فرهنگ فلسفى،مترجم:منوچهر صانعى دره بیدى،تهران،انتشارات حکمت،1366.
  24. طباطبایى،سیدمحمدحسین، المیزان فى تفسیرالقرآن،ج7، 8، 15، 17، قم،دفترانتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم،1417 ق.
  25. طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن،ج4، تهران، انتشارات ناصر خسرو، 1372.
  26. طبرسى،احمد بن على، الإحتجاج على أهل اللجاج،مترجم : بهرادجعفرى،تهران،اسلامیه،1381.
  27. طوسى، محمد بن حسن، التبیان فى تفسیر القرآن،ج5،7، بیروت، دار احیاء التراث العربى،بی تا.
  28. عبدالملک، پطرس _ جان الکساندر تامسون_ استاد ابراهیم مطر، قاموس الکتاب المقدس، قاهره، دارالشقافه ،1298.
  29. العروسى الحویزى، عبدعلى بن جمعة، تفسیر نور الثقلین،ج1،قم،اسماعیلیان،1415 ق.
  30. فخرالدین رازى،ابوعبدالله محمدبن عمر، تفسیرکبیر،ج 13،بیروت،داراحیاءالتراث العربى،1420ق.
  31. قرشى، سیدعلى اکبر، قاموس قرآن،تهران، دارالکتب الإسلامیة،1371.
  32. قطب الدین راوندى،سعید بن هبة الله، جلوه‏هاى اعجاز معصومین علیهم السلام (ترجمه الخرائج و الجرائح) مترجم: غلام حسن محرمى، ایران؛ قم، دفتر انتشارات اسلامى، 1378.
  33. کُلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق ،اصول کافی،ج1، مترجم: محمد باقرکمره اى،قم، اُسوه،1375.
  34. کُلینى،محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی،ج 1، قم،دارالحدیث،1429ق.
  35. گنابادى، سلطان محمد، تفسیر بیان السعادة فى مقامات العبادة، ج2،3،بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات،1408 ق.
  36. مجلسى،محمد باقر بن محمد تقى ، بحار الأنوار الجامعة لدُرر أخبار الأئمة الأطهار،ج 2 و3 و10،12، 13،بیروت،دارإحیاء التراث العربی،1403 ق.
  37. مجلسی،محمد باقربن محمد تقى، ایمان وکفر، (ترجمه الإیمان و الکفر بحارالأنوار)، ج 2،مترجم:عزیز الله عطاردى قوچانى، تهران،انتشارات عطارد،1378.
  38. محمدیان، بهرام،آلیس علیایی،مریم قبادی،کیانوش اخوین،ترجمه و تألیف دائرة المعارف کتاب مقدس،تهران،روزنو،1380.
  39. مسترهاکس، ترجمه وتألیف قاموس کتاب مقدس، بیروت، مطبعه آمریکایی،1928.
  40. مصطفوى، حسن، تفسیر روشن،ج 9، تهران، مرکز نشرکتاب،1380.
  41. مصطفوى،حسن ، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم،ج 11،تهران، بنگاه ترجمه ونشرکتاب،1360.
  42. مطهری،مرتضی، نبوت،تهران،صدرا،1373.
  43. مکارم شیرازى،ناصر، الأمثل فى تفسیرکتاب الله المنزل،ج 4،14، قم، مدرسه امام على بن ابى طالب، 1421 ق.
  44. نجفى، محمد بن حبیب الله، ارشاد الاذهان الى تفسیر القرآن، ج 1،بیروت، دارالتعارف للمطبوعات،1419 ق.
  45. نوری، حسین بن محمد تقی، مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل،ج 11، قم،موسسه آل البیت علیهم السّلام،1408ق.
  46. هلالى،سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، قم، الهادى،1405ق.