مریم صمدیه
چکیده
این پژوهش میکوشد تا با روش توصیفیتحلیلی و مطالعه و بررسی متون ملاصدرا نشان دهد که درک انسان از امکان فقری و تعلق وجودی خویش به خدا میتواند در تربیت نفس انسان مفید و مؤثر واقع شود؛ چرا که از نظر ملاصدرا قوام ممکن به واجب و قوام نفس به عقل و قوام عقل به باری تعالی است. مطابق نظر ملاصدرا وجود مساوق با خیر و سعادت است؛ اما در عین حال وجودات ...
بیشتر
این پژوهش میکوشد تا با روش توصیفیتحلیلی و مطالعه و بررسی متون ملاصدرا نشان دهد که درک انسان از امکان فقری و تعلق وجودی خویش به خدا میتواند در تربیت نفس انسان مفید و مؤثر واقع شود؛ چرا که از نظر ملاصدرا قوام ممکن به واجب و قوام نفس به عقل و قوام عقل به باری تعالی است. مطابق نظر ملاصدرا وجود مساوق با خیر و سعادت است؛ اما در عین حال وجودات به واسطهی کمال و نقص با هم متفاوت هستند؛ از این رو هرچه وجود تمامتر باشد، سعادت او بیشتر است. وی معتقد است وجود هر چیزی در نزد خودش، لذتبخش است و اگر وجود سبب و مقومش نیز برایش حاصل باشد، لذتبخشتر خواهد بود؛ چرا که آن هم وجود او و کمال وجودی اوست. بنابراین اگر انسان بتواند به درجهای برسد که خود را متعلق محض و عین ربط و تعلق به خداوند ببیند و امکان فقری خویش را درک نماید، میتواند به کمال وجودی خویش (که هدف تربیت نفس است) دست یابد. علاوه بر این درک علت و تعلق به آن، سبب میشود تا انسان وجود خویش و ارتباط با علت وجودی خویش را دریابد و خود را نزد علت خویش حاضر و ناظر ببیند (چرا که معلول مجرد همواره نزد علت مجرد خویش حاضر است) و توجه به علت و حضور او میتواند زمینههای تربیتی را در انسان فراهم کند.
مریم صمدیه؛ محمد مهدی شمسی؛ علی صفرزاده ملکی
چکیده
آراء و اندیشههای فارابی در تبیین شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی، با بررسی نقش مدینة فاضله نمایان میشود. از نظر فارابی، وظیفة حکومت و مدینة فاضله، ایجاد زمینة مناسب برای عادتها و سنتهای فاضله در شهرها و بین امتهاست که از طریق تعلیم و تربیت امکانپذیر میشود. در واقع در دیدگاه فارابی مدینه و حکومت میتواند شرایط تربیت صحیح ...
بیشتر
آراء و اندیشههای فارابی در تبیین شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی، با بررسی نقش مدینة فاضله نمایان میشود. از نظر فارابی، وظیفة حکومت و مدینة فاضله، ایجاد زمینة مناسب برای عادتها و سنتهای فاضله در شهرها و بین امتهاست که از طریق تعلیم و تربیت امکانپذیر میشود. در واقع در دیدگاه فارابی مدینه و حکومت میتواند شرایط تربیت صحیح و به تبع آن زمینة بروز و ظهور رفتارهای اخلاقی پسندیده گردد و آن زمانی است که مدینه از نوع فاضلة آن باشد؛ اما در عین حال مدینه میتواند زمینهساز شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی گردد و آن زمانی است که مدینه از نوع فاسقه باشد. مدینة فاسقه، مدینهای است که اهالی آن به همة آراء و عقاید اهالی مدینة فاضله باور دارند؛ اما به آن عمل نمیکنند و افعال و کردارشان شبیه افعال و کردار اهالی مدینة جاهلیه است. علت این امر را میتوان در تربیت اهالی مدینه فاسقه و چگونگی حکومت آن جستجو کرد. در واقع تربیت، اساس شکلگیری رفتارهای اخلاقی اعم از پسندیده و ناپسند است. البته بایستی به این نکته اشاره شود که فارابی در عین حال به نقش عادت، لذت، ضعف اراده و ضعف در سنجش نیز در ایجاد شکاف میان معرفت و فعل اخلاقی اشاره میکند.
مریم صمدیه؛ مجید ملایوسفی
دوره 17، شماره 4 ، دی 1396، ، صفحه 1-24
چکیده
ارسطو نخستین فیلسوفی است که به صورت مفصل و مستقل مبحث فرونسیس یا حکمت عملی را در مرکز توجهخویش قرار داده و بدان پرداخته است. وی فرونسیس را از جمله فضایل عقلانی میدانست که لازمه رسیدن به سعادت برای هر فرد و جامعهای محسوب میشود. ارسطو در بیان جایگاه هستی شناختی فرونسیس آن را به جهت توجه به عمل متمایز از سایر فضایل عقلانی همچون ...
بیشتر
ارسطو نخستین فیلسوفی است که به صورت مفصل و مستقل مبحث فرونسیس یا حکمت عملی را در مرکز توجهخویش قرار داده و بدان پرداخته است. وی فرونسیس را از جمله فضایل عقلانی میدانست که لازمه رسیدن به سعادت برای هر فرد و جامعهای محسوب میشود. ارسطو در بیان جایگاه هستی شناختی فرونسیس آن را به جهت توجه به عمل متمایز از سایر فضایل عقلانی همچون اپیستمه، تخنه، عقل شهودی و سوفیا دانسته است. از نظر وی اپیستمه، عقل شهودی و سوفیا با تئوری سروکار دارند، در حالی که فرونسیس با پراکسیس و عمل سروکار دارد. وی همچنین فرونسیس را متفاوت از تخنه دانسته است در حالی که در تخنه نیز همچون فرونسیس با عمل سروکار داریم؛ اما عمل در تخنه از نوع پوئسیس و ساختن است حال آنکه فرونسیس به عنوان یک نوع معرفت جامع و کاربردی نه تنها اعمال زندگی روزمره را تعیین میکند بلکه معرفت در فرونسیس همچنین به عنوان هدایتگر و محاسبهگر نیز عمل میکند. افزون بر این عملی که در فرونسیس مدنظر است شامل مؤلفههای متعددی همچون درک غایت، میل، سنجش و انتخاب عقلانی است. وی معتقد است که فرونسیس میتواند چهارچوبهای ارزشمندی برای راهنمایی زندگی انسان ارائه دهد.