عبدالمطلب عبدالله؛ صالح حسن زاده؛ مهدی شیخ
چکیده
نظریة ولایت فقیه امام خمینی و خلافت اسلامی رشیدرضا در باب حکومت و سیاست، تشابهات بسیاری دارد طوری که در ساختار و اصول کلی مدلی یکسان را ارائه می‌‌دهند که در آن، هم بر نقش مردم تأکید شده و رأی ایشان اهمیت دارد و هم حکومت باید بر اساس مبانی و احکام دینی باشد. اجتهاد و مصلحت نیز موجب انعطاف‌پذیری دین و زمینه‌ساز اجرایی شدن حکومت ...
بیشتر
نظریة ولایت فقیه امام خمینی و خلافت اسلامی رشیدرضا در باب حکومت و سیاست، تشابهات بسیاری دارد طوری که در ساختار و اصول کلی مدلی یکسان را ارائه می‌‌دهند که در آن، هم بر نقش مردم تأکید شده و رأی ایشان اهمیت دارد و هم حکومت باید بر اساس مبانی و احکام دینی باشد. اجتهاد و مصلحت نیز موجب انعطاف‌پذیری دین و زمینه‌ساز اجرایی شدن حکومت دینی با توجه به شرایط روز خواهند شد. با وجوداین شباهت در نظریه، نتایج عینی و خروجی اجتماعی جریانهای وابسته به آنها با یکدیگر تفاوتهای زیادی دارند. با بررسی مبانی نظری این دو نظریه مشخص میشود نوع نگاه به دین و برخی ویژگیهای آن، شامل: کارکرد دین، جاودانگی و جامعیت آن، و همچنین مبانیای از الهیات و انسانشناسی، موجب بروز چنین رویکردی در حکومت و سیاست میشود. اما تفاوتهایی در نوع مواجهة شیعه و اهل سنت به این مباحث، موجب تفاوتهای مهمی در اجرای آنها میشود. رویکرد شیعه مبتنی بر عقل و نقل است و از پشتوانة عقلی غنیای بهره میبرد در حالی که دینشناسی اهل سنت، بیشتر بر اساس نقل بوده و بر پایة فقه است. این تفاوت موجب شده در عمل نظریة خلافت اسلامی نتواند به اهداف خود برسد.