فایده‌مندی تقسیم مشهور علم به بدیهی و نظری در منطق تصدیقات

مجتبی قربانی همدانی

دوره 21، شماره 4 ، اسفند 1400، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.52547/jipt.2022.225723.1229

چکیده
  غالب منطق‌دانان مسلمان، علم حصولی را با ملاک فکر به بدیهی و نظری تقسیم می‌کنند. هدف این پژوهش، بررسی مفیدبودن این تقسیم در منطق تصدیقات است. فایدة اصلی این تقسیم با غرض رسیدن به حقیقت در دانش منطق، نشان‌دادن نیاز به منطق در گذر از گزاره‌های بدیهی به گزاره‌های نظری است؛ اما در بدیهیات به دلیل یقینی بودنشان، نیازی به این دانش نیست. ...  بیشتر

مبناگرایی فلسفة اسلامی‌‌در باب گزاره‌ها؛ پاسخ به برخی شبهات

حسن عبدی

دوره 14، شماره 2 ، تیر 1393

چکیده
  اغلب حکمای مسلمان در هر دو حوزة تصورات و تصدیقات، معتقد به قرائت خاصی از مبناگرایی هستند. در مبناگرایی اسلامی‌‌در باب گزاره‌ها، معارف تصدیقی به بدیهی و نظری تقسیم می‌شوند. بدیهیات بی‌نیاز از دیگر معلومات هستند؛ اما نظریات در ماده و صورت مبتنی بر بدیهیات بوده و سرانجام باید به آنها منتهی شوند. ابتنای نظریات بر بدیهیات در تصدیقات ...  بیشتر

امکان معرفت از دیدگاه ابن‌سینا

حمیدرضا خادمی؛ سیدحسن حسینی

دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1393

چکیده
  از جمله تلاش‌های ابن‌سینا در خصوص امکان حصول معرفت برای آدمی، ترسیم فرایند شناخت و مراحل آن است. امکان معرفت از منظر ابن‌سینا بر مبنای ارتباط واقع‌گرایانه میان معلوم بالذات و معلوم بالعرض با برقراری رابطة ماهوی میان آنها تصویر می‌‌گردد. وی با دو وجهی دانستن معنای حقیقت، حقیقت به معنای مطابقت صورت ذهنی با متعلق شناسایی را می‌‌پذیرد، ...  بیشتر