مهدی اسدی
چکیده
علامه طباطبایی در توجیه مباحث معرفتی گرهخورده به تجرد، از جمله توجیه تجرد ادراکهای حسی و توجیه سریان علم در جهان ماده و چگونگی معلوم واقعشدن امور مادی، ثبات تغیر را پیشمیکشد و در استدلال خود میگوید تغیر در تغیر خود ثابت است. هدف اصلی این نوشتار آن است که بکوشد بهگونهای جامع به بررسی انتقادی همین تعبیر پارادوکسیکال ثبات ...
بیشتر
علامه طباطبایی در توجیه مباحث معرفتی گرهخورده به تجرد، از جمله توجیه تجرد ادراکهای حسی و توجیه سریان علم در جهان ماده و چگونگی معلوم واقعشدن امور مادی، ثبات تغیر را پیشمیکشد و در استدلال خود میگوید تغیر در تغیر خود ثابت است. هدف اصلی این نوشتار آن است که بکوشد بهگونهای جامع به بررسی انتقادی همین تعبیر پارادوکسیکال ثبات تغیر و نسبت آن با تجرد ادراک بپردازد. ما در این مقاله بیشتر به نقدها و اشکالهای خاص خود بر ثبات تغیر خواهیم پرداخت: تفاوت معنای تجرد با معنای ثبات در امور مادی ثابت؛ مجرد شدن سکون؛ مجرد شدن کل جهان مادی؛ از میان رفتن یکپارچگی و اتصال در یک ثبات واحد؛ خلط همیشهبودن حرکت/تغیر با حرکت/تغیر همیشگی؛ مثال نقضی در مورد نیاز به تجرد در ادراک و صور ذهنی؛ و در نهایت مشکل تسلسل. و از آنجا که برخی از معاصران نیز تعبیر پارادوکسیکال ثبات تغیر را ناخوشآیند یافتهاند، به نقدها و بررسیهای آنها نیز اشارة کوتاهی خواهیم داشت.