%0 Journal Article %T جایگاه لطایف چهارگانه در کسب معرفت از دیدگاه عین‌القضات همدانی %J آینه معرفت %I دانشگاه شهید بهشتی %Z 2251-8010 %A فدوی, صبا %A حمزئیان, عظیم %A خیاطیان, قدرت الله %D 2020 %\ 06/21/2020 %V 20 %N 2 %P 19-38 %! جایگاه لطایف چهارگانه در کسب معرفت از دیدگاه عین‌القضات همدانی %K عین‌القضات همدانی %K معرفت %K نفس %K عقل %K دل %K روح %R 10.52547/jipt.2020.97395 %X بخش مهمی از اندیشه‌های عین القضات همدانی - عارف بزرگ سدة ششم هجری- به بحث معرفت اختصاص دارد؛ و مقالة‌‌ حاضر سعی دارد به‌روش توصیفی- تحلیل محتوایی، به نقش لطایف چهارگانه –از لطایف سبعه، مطرح در سلوک عرفانی- در معرفت‌بخشی از منظر عین القضات بپردازد و مبانی معرفتی او را از طریق منابع و ابزار شناخت تحلیل و بررسی کند؛ زیرا عین‌القضات به سه لطیفة  نفس، دل و روح، عقل را هم می‌افزاید ولی آن را به کسب علوم نظری محدود می‌کند؛ و معتقد است دل به‌واسطة ذوق یا چشم بصیرت، نفس به‌واسطة شناخت نفس پیامبر(ص) یا در مرتبة فنا، به‌طور بی‌واسطه از روح- جان- امکان کسب معرفت پیدا می‌کنند، و همگی با مراتب مختلف یقین  ارتباط دارند. اما آنچه نقش عقل را در نگاه عین‌القضات بارز می‌کند یکی منشأ جبروتی و نقش آن به عنوان پلی بین عین و ذهن به‌عنوان ابزار ترجمة معرفت، و دیگری به‌عنوان پیش نیاز نخستین مرتبة معرفت است. به‌طور کلی او معرفت را علمی لدنی و ذوقی دانسته است؛ ولی علم و معرفت را نه صرفاً دو مفهوم شناختی، بلکه دو عالم وجودی در نظر گرفته است، به همین علت در تقسیم بندی عین‌القضات علم تقلیدی و برهانی، جزو مراتب معرفت محسوب نمی شود. %U https://jipt.sbu.ac.ir/article_97395_f30db461f3723d24c4a7a40b70d891ad.pdf