ORIGINAL_ARTICLE
رقیب انگاری خدا و طبیعت در آراء تفسیری فخر رازی
فخرالدین رازی، از پیشوایان علم کلام و از مفسران شهیر قرآن است که در قرن ششم و هفتم هجری میزیست. پژوهش حاضر بر آن است تا از نسبت خدا و طبیعت در دیدگاههای تفسیری فخررازی پرده بردارد. در این خصوص، شواهد وافر نشان از آن دارد که خدای فخر به قوانین طبیعت پایبند نیست بلکه چه بسا مشیت او بر خلاف قوانین طبیعت رخ میدهد. افزون بر این، فخررازی، اثر گذاری طبیعت را هم منکر است و حتی واسطه بودن عوامل طبیعی برای فعل خدا را هم نمیپذیرد. صاحب «تفسیرکبیر» با تکیه بر خدایی که همه چیز را میتوان به قدرت بی نهایت او ارجاع داد، خود را از ارائه تبیین طبیعی برای پدیدههای جهان بی نیاز میبیند و در گامی فراتر، میکوشد که توضیحات طبیعی ارائه شده از جانب طبیعتگرایان را به نقد کشد و با اثبات ضعف این سنخ تبیینها، بر لزوم ارجاع پدیدهها به فاعل قادر و مختار تأکید ورزد.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97259_e315556c83bbf57993e6fd038a0a8a8e.pdf
2019-06-22
1
18
فخررازی
تفسیرکبیر
خدا
طبیعت
دین و علم
روح الله
نجفی
rnf1981@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی
LEAD_AUTHOR
ابنجوزی، ابوالفرج عبدالرحمان بن علی، زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت، دارالکتاب العربی،
1
ابنعاشور، محمد الطاهر، التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، 1420 ق.
2
ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی،
3
باربور،ایان، علم و دین،ترجمة بهاءالدین خرمشاهی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1374.
4
ترفیل، جیمز، لحظه آغاز ،ترجمة بهزاد قهرمان- فرامرز صبوری، مشهد، نما، 1370.
5
رازی، فخرالدین محد بن عمر، مفاتیح الغیب أو التفسیر الکبیر ، بیروت، داراحیاء التراث العربی،
6
رشیدرضا، محمد،تفسیرالقرآن الحکیم المشهور بتفسیر المنار، بیروت، دار الکتب العلمیه،
7
ژاکار، آلبر و ژاک لاکاریر، علم و اعتقاد،ترجمه عباس باقری، تهران، نشر نی، 1380.
8
ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، تهران، آوند دانش، بیتا.
9
شوکانی، محمد بن علی، فتح القدیر، بیروت، دارالکتاب العربی، 1430 ق.
10
طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح احمد حبیب قصیر العاملی، بیروت،
11
الامیره، 1431 ق.
12
کیوپیت، دان، دریای ایمان ،ترجمة حسن کامشاد، تهران، طرح نو، 1376.
13
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل و نقد قرائت تفویضی و تأویلی رشیدرضا پیرامون مسئله رؤیت خداوند
بحث رؤیت خداوند از مباحث پرچالش میان فرق اسلامی است که در سیر تفکر کلامی با تغییراتی همراه بوده است. در این میان دو رویکرد ظاهرگرا و تأویلگرا همواره مورد توجه متکلمان بوده است. چنانکه اهل حدیث، سلفیه و اشاعرۀ متقدم با تکیه بر ظاهر آیات و روایات بر جواز رؤیت بصری خدا تأکید میکنند؛ هر چند در ادامه برای رهایی از مشکل تشبیه به قاعدۀ بلاکیف روی میآورند. در مقابل، امامیه، معتزله و اشاعرۀ متأخر با تأویل آیات و روایات، تنها به جواز رؤیت قلبی و شهودی در قیامت معتقدند. رشیدرضا به عنوان برجستهترین مفسّر معاصر اهل سنت، در تبیین مسئلة رؤیت، بهصورت نسبی رویکردی شبیه اشاعرۀ متأخرِ تأویلگرا دارد. با این حال برای همراهی با مذهب سلف، معنای تأویلشده را بدون کیفیت معرفی میکند. هر چند بر این تأویل وی نیز اشکال وارد است. این پژوهش به شیوۀ تحلیل محتوا ضمن تبیین دقیق قرائت رشیدرضا از مسئله رؤیت، تعامل دوگانه وی را مشخص کرده، به نقد آن پرداخته است.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97273_84a3c76e69397e996756379309a25ba2.pdf
2019-06-22
19
40
رشید رضا
رؤیت خدا
تفویض
تأویل
نقد دیدگاهها
عبدالله
میراحمدی
mirahmadi_a@yahoo.com
1
عضو هیئت علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه خوارزمی
LEAD_AUTHOR
جرجانی، علی بن محمد، شرح المواقف، تصحیح بدرالدین نعسانی، قم، منشورات الشریف
1
الرضی، 1325.
2
جوادی آملی، عبدالله، تفسیر تسنیم، قم، مرکز نشر اسراء، 1388.
3
______ ، تفسیر موضوعی قرآن کریم؛ توحید در قرآن، قم، مرکز نشر اسراء، 1391.
4
______ ، سرچشمة اندیشه (مجموعه مقالات و مقدمات فلسفی)، قم، مرکز نشر اسراء، 1386.
5
______ ، قرآن حکیم از منظر امام رضا (ع)، قم، مرکز نشر اسراء، 1379.
6
حشمتپور، محمد حسین،"رؤیت خدا"، فصلنامة پژوهشهای فلسفی ـ کلامی، سال8،
7
شماره30، زمستان1385، ص66-39.
8
ربانی گلپایگانی، علی، الکلام المقارن، قم، مؤسسة آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی، 1421ق.
9
______ ، "وهابیان و توحید در اسماء و صفات"، فصلنامة سراج منیر، سال2، شمارة6، تابستان
10
ش، ص46-17.
11
رشیدرضا، محمد، تفسیر القرآن العظیم الشهیر بتفسیر المنار، دار المعرفـة، بیروت، 1414ق.
12
سبحانی، جعفر، الالهیات علی هُدی الکتاب و السنـة و العقل، قم، منشورات المرکز العالمی
13
للدرسات الاسلامیـة، 1413ق.
14
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن، الإتقان فی علوم القرآن، بیروت، دار الکتاب العربى، 1421ق.
15
شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، تحقیق محمد بدران، قم، الشریف الرضی، 1364.
16
صبحی عبدالنبی الرنتیسی، ماجد، "أثر الاتجاه العقلی السلبی فی التفسیر المنار"، رسالـة ماجستیر،
17
إشراف عصام العبد زهد، کلیـة أصول الدین فی الجامعـة الاسلامیـة بغزة، 1422ق.
18
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیـة فی مناهج السلوکیـة، بهاشراف سید محمد
19
خامنهای، تصحیح، تحقیق و مقدمه دکتر سید مصطفی داماد، تهران، بنیاد حکمت اسلامی
20
صدرا، 1382.
21
______ ، تفسیر القرآن الکریم، تصحیح محمد خواجوى، قم، بیدار، 1361.
22
______ ، سه رسالة فلسفی، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، قم، دفتر تبلیغات حوزه
23
علمیة قم، 1378.
24
______ ، شرح الاصول الکافی، بهاشراف سید محمد خامنهای، تصحیح، تحقیق و مقدمه
25
آیتالله رضا استادی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1384.
26
ابن بابویه، محمد بن على، التوحید، تصحیح و تحقیق هاشم حسینی، قم، جامعه مدرسین، 1398.
27
______ ، عیون اخبار الرضا(ع)، تحقیق، مهدی لاجوردی، تهران، نشر جهان، 1378.
28
طباطبایی، محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، مکتبـة النشر الإسلامی، 1417ق.
29
______ ، رسالـة الولایـة، ترجمة همایون همتی، تهران، امیرکبیر، 1366.
30
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فى تفسیر القرآن، تحقیق محمد جواد بلاغى، تهران، ناصر
31
خسرو، 1372.
32
طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، بیتا.
33
______ ، تمهید الاصول فی علم الکلام، مقدمه و تصحیح عبدالمحسن مشکوۀ الدینی، تهران،
34
مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1362.
35
فخر رازی، محمد بن عمر، الأربعین فی أصول الدین، قاهره، مکتبـة الکلیات الأزهریـة، 1986.
36
______ ، المحصل، تقدیم و تحقیق دکتور حسین اتاى، عمان، دار الرازی، 1411ق.
37
______ ، التفسیر الکبیر المشتهر بمفاتیح الغیب، بیروت، دار الفکر للطباعـة و النشر و التوزیع،
38
فرمانیان، مهدی، "مبانی فکری سلفیه"، رسالة مقطع دکتری دانشگاه قم مرکز تربیت مدرس،
39
استاد راهنما دکتر احمد بهشتی، اساتید مشاور دکتر احمد عابدی و دکتر علی الله بداشتی،
40
مؤدب، سیدرضا، "بررسی نظریه کلامی فخر رازی و علامه طباطبایی دربارۀ رؤیت خدا"،
41
فصلنامة پژوهشهای فلسفی ـ کلامی، سال 7، شماره 28، تابستان 1385ش، ص78-65.
42
ORIGINAL_ARTICLE
نقد رویکرد معرفتی چرچلندها در بحث از ماتریالیسم حذفگرا
ماتریالیسم حذفگرا تبیین رفتار بر اساس حالتهای ذهنی را نمیپذیرد و تأکید دارد که رفتار انسانی را صرفاً باید بر اساس رویدادهای عصبی تبیین کرد. طرفداران این دیدگاه برای کنار گذاشتن باور به حالتهای ذهنی، آن را دیدگاهی عرفی مینامند که در برابر علم عصبشناسی قرار دارد. مقالة پیشرو با تحلیل مبانی معرفتی ماتریالیسم حذفگرا نشان میدهد که این دیدگاه نوعی انحصارگرایی وجودشناختی است که در تبیین سرشت ذهن، ناتوان است. همچنین استدلال خواهد شد که با انکار وجود حالتهای ذهنی نه تنها جایی برای روانشناسی به عنوان یک حوزة معرفتبخش علمی و کاربردی باقی نمیماند، بلکه جایی برای مفاهیم محوری علوم اجتماعی نیز نمیماند. روانشناسی علمی با فرض وجودِ اشخاص در زیستجهانی اجتماعی پیش میرود و این فرض که اساس تشکیل روانشناسی علمی است نمیتواند فیزیکالیستی تعبیر شود. ادعای ایجابی مقاله این است که صرفاً با تعامل دو علم روانشناسی و عصبشناسی است که امکان فهم دقیق هویت انسان فراهم میشود. باور به حالتهای ذهنی غیرمادی هیچ منافاتی با علم عصبشناسی یا سایر علوم تجربی ندارد و تعریف انسان بر اساس نفس مجرد، مبنای وجودشناختی بیبدیل و منسجمی برای دفاع از روانشناسی علمی است.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97278_50aa8aad9b3ad0b6d645544a3b2cb051.pdf
2019-06-22
41
60
ماتریالیسمحذفگرا
فیزیکالیسم
دوگانهانگاری
تقلیلگرایی
قیاسناپذیری
نفسِ غیرمادی
محمدمهدی
حاتمی
mohammadmehdi.hatami@yahoo.com
1
دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه اصفهان
AUTHOR
رضا
صادقی
rezasadeqi@gmail.com
2
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان
LEAD_AUTHOR
اسدورو، لستر ام، روانشناسی، ترجمة جهانبخش صادقی، تهران، سمت، ۱۳۸۶.
1
پوپر، کارل ، حدسها و ابطالها: رشد شناخت علمی، ترجمة احمد آرام، تهران، شرکت سهامی
2
انتشار، 1368.
3
چرچلند، پاول، ماده و آگاهی، درآمدی به فلسفة ذهن امروز، ترجمة امیر غلامی، تهران، نشر
4
مرکز، 1386.
5
کارناپ، رودلف، فلسفه و نحو منطقی، ترجمة رضا مثمر، تهران، نشر مرکز، 1385.
6
کواین، ویلرد ون اورمن،"دو حکم جزمی تجربهگرایی"، ترجمة منوچهر بدیعی، فلسفة
7
تحلیلی(مجموعه مقالات)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، ص277-251 ،1390.
8
______، "در باب آنچه هست"، ترجمة منوچهر بدیعی، فلسفة تحلیلی(مجموعه
9
مقالات)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات، ص247-231 ، 1390.
10
ویتگنشتاین، لودویگ، پژوهشهای فلسفی، ترجمة فریدون فاطمی، تهران، نشر مرکز، 1380.
11
Bird, Alexander, "Kuhn, Naturalism, and the Positivist Legacy", in Studies in
12
History and Philosophy of Science, 35, P 337-356, 2004.
13
Churchland, Patricia, S, Neurophilosophy: Toward a Unified Science of the
14
Mind-Brain, Cambridge, MA: MIT Press, 1986.
15
Churchland, Paul M, ,“The Logical Character of Action-Explanations”,
16
Philosophical Review, Vol. 79, No. 2, P214-236, 1970.
17
_______, “Eliminative Materialism and the Propositional Attitudes”, The Journal
18
of Philosophy, Vol. 78, No. 2, P67-90, 1981.
19
Feyerabend, Paul K, “Mental Events and the Brain”, The Journal of Philosophy,
20
Volume 60, Issue 11,P 295-296, 1963.
21
_______, “Explanation, Reduction, and Empiricism”, in Minnesota Studies in the
22
Philosophy of Science, Volume ΙΙΙ, edited by H. Feigl and G. Maxwell,
23
Minneapolis: University of Minnesota Press, reprinted in Philosophy of
24
Science: Contemporary Readings, edited by Y. Balashov and A. Rosenberg,
25
P141-162, 1962/2002.
26
Harre, Rom, Cognitive Science: A Philosophical Introduction, SAGE Publications
27
Ltd, 2002.
28
Nagle, Ernst, The Structure of Science: Problems in the Logic of Scientific
29
Explanation, Hackett Publishing Company, 1979/1961.
30
Quine, Willard van Orman, Theories and Things, Cambridge, MA: Harvard
31
University Press, 1981.
32
Ramsey, William, "Eliminative Materialism", The Stanford Encyclopedia of
33
Philosophy, (Edward N. Zalta (ed.), URL = https://plato.stanford. edu / archives
34
/win2016/entries/materialism-eliminative/, 2016.
35
Rorty, Richard Rorty, “Mind-Body Identity, Privacy, and Categories”, The
36
Review of Metaphysics, Vol. 19, No. 1, P 24-25, 1965.
37
Sellars, Wilfrid Stalker, “Empiricism and the Philosophy of Mind” in Minnesota
38
Studies in the Philosophy of Science, Vol. 1, edited by Herbert Feigl & Grover
39
Maxwell, Minnesota University Press, P253-309, 1956.
40
ORIGINAL_ARTICLE
تبیین حرکت جوهری جبلی و ارادی انسان
اعتقاد به حرکت جوهری اشتدادی در مورد موجودات عالم ماده از جمله انسان، مبنای مهمی است که ملاصدرا را از سایر فیلسوفان پیش از خود جدا میکند. ملاصدرا در برخی از عبارتهای کتب خود نسبت به انسان دو نوع حرکت را مطرح نموده است، یک حرکت جبلی و فطری و دیگری حرکت ارادی. طبق نظرایشان انسان با سایر موجودات در حرکت اول مشترک است و همانطور که موجودات دیگر همچون جمادات، نباتات و حیوانات با توجه به ظرفیت وجودی شان مشمول حرکت جوهری اشتدادی تکوینی هستند مراحلی از حرکت جوهری انسان نیز تکوینی و اضطراری است، اما انسان نسبت به دیگر موجودات این امتـیاز را دارد که پـس از طـی مـراحلی از حـرکت جـوهـری خـویش که عبـارت از مـراحل جمادیت نباتیت و حیوانیت باشد و رسیدن به مرتبة عقل هیولانی، بر اساس انتخاب و ارادة خویش مسیرش را ادامه میدهد. ایشان هرچند غایت حقیقی حرکت جوهری انسان را اتحاد با عقل فعال معرفی میکند اما با توجه به وجود حرکت ارادی نسبت به انسان، غایت حرکت جوهری در مورد انسانها یکسان نخواهد بود و چه بسیار انسانهایی که به خاطر سوء اراده خویش از نیل به این غایت باز میمانند.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97282_b4a73129ea8649f867c86ae0b8afa24d.pdf
2019-06-22
61
82
حرکت جوهری
اشتداد
حرکت ارادی
ملاصدرا
محمد جواد
نصر
gomgashteh1989@gmail.com
1
دانشجوی دکتری دانشگاه قم
LEAD_AUTHOR
سید محمد علی
دیباجی
dibaji@ut.ac.ir
2
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران پردیس فارابی
AUTHOR
ابراهیمی دینانی، غلامحسین، "رابطة نفس و بدن"، مجلة الهیات و حقوق، ش ۲۴، تابستان۸۶.
1
ابنسینا، حسینبنعبدالله، الشفاء،۱۰جلد(شامل منطق، الهیات، طبیعیات، ریاضیات)، قم، مکتبـة آیت الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
2
ارشد ریاحی، علی، "مراتب تکامل نفس از دیدگاه ملاصدرا"، انسان پژوهشی دینی، شمارة ۲۴، پاییز و زمستان ۸۹.
3
اسماعیلی، محمدعلی، پژوهشی در حرکت توسطیه و قطعیه، معرفت، ش ۱۸۸، مرداد۹۲.
4
جوادی آملی،عبدالله، رحیق مختوم، ج10-1 ، قم، اسراء، 1386.
5
سبزواری، ملاهادی، التعلیقات على الشواهد الربوبیـة، مشهد، المرکز الجامعی للنشر، بیتا.
6
صدرالمتألهین شیرازی، محمد ابن ابراهیم، الحکمـة المتعالیـة فی الاسفار العقلیـة الاربعـة، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، 1981.
7
_______، تفسیر القرآن الکریم، تحقیق محمد خواجوی، قم، بیدار، 1366.
8
_______، الشواهد الربوبیـة فى المناهج السلوکیـة، مشهد، المرکز الجامعی النشر، 1360.
9
_______، المبداءو المعاد، تصحیح سیدجلال آشتیانی، تهران، انجمن حکمت و فلسفه، 1354.
10
_______، مفاتیح الغیب، تصحیح و تعلیق محمد خواجوی، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363.
11
_______، عرشیه ،تصحیح غلامحسن آهنی، تهران، مولی، 1361.
12
ضیایی نیا، ناصر الرضا، حرکت و تکامل نفس در حکمت صدرا و آیات و روایات، قم، دانشگاه معارف اسلامی، 1391.
13
طباطبایی، محمد حسین، نهایـة الحکمه، صححها و علق علیها: غلام رضا الفیاضی، ج4-۱، قم، مرکز انتشارات مؤسسه امام خمینی(ره)، ۱۳۸۲.
14
عبودیت ،عبدالرسول، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی،3 جلد ، تهران ، سمت، 1385.
15
غرویان، محسن، "آیا حرکت جوهری اشتدادی است؟"، قبسات، ش۱۰-۱۱، زمستان۷۷ و بهار۷۸.
16
کدیور، محسن، "نقش اصالت وتشکیک وجود در نظریه حرکت جوهری"، پژوهشهای فلسفی (نشریه دانشگاه تبریز)، ش۱۹۹، تابستان و پائیز ۸۵ .
17
مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش فلسفه،ج۱و۲، چ۷، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۶.
18
مطهری، مرتضی، درسهای اسفار، تهران، نشر صدرا، ۱۳۸۲.
19
ORIGINAL_ARTICLE
مبانی و اصول انسان شناختی اسلامیو دلالتهای آن در سبک زندگی خانوادگی
سبک زندگی در صورتبندی ابتدایی را میتوان مجموعهای از شیوههای رفتاری یا انتخابهای الگومند تلقی کرد که افراد درصددند از طریق آنها تمایزات و تشابهات هویتی خویش را ابراز کنند. نوع نگاه انسان به جهان، خدا، خود و آغاز و پایان زندگیش، همچنین نوع ارزشهای پذیرفته شده، تأثیری مستقیم بر انتخابها وگزینشهای فرد در شیوه و سبک زندگی دارد. با توجه به موقعیت بحرانی خانواده در عصر حاضر این نیاز احساس میشود که به معرفی سبک زندگی اسلامیبپردازیم.در خصوص سبک زندگی از نگاه اسلام آثار متعددی موجود است لیکن در زمینة مبانی واصول تأثیرگذار اسلامیدر سبک زندگی خانوادگی بحث جدی انجام نشده است. از این رو ما در این نوشتار به بررسی مبانی واصول انسان شناختی در سبک زندگی خانوادگی پرداختهایم. روش ما در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و از متون تفسیری و روایی بهره گرفتهایم و نشان دادهایم که با توجه به مبانی انسانشناختی اسلامیسبک زندگی خانوادگی از نظر اسلام تفاوتهای زیادی با سبکهای زندگی مبتنی بر تفکر غیردینی و اوما نیستی دارد.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97286_04003ee282228b7988f2e2d5a89fd345.pdf
2019-06-22
83
110
مبانی انسانشناختی اسلامی
اصول انسانشناختی اسلامی
سبک
سبک زندگی
سبک زندگی اسلامی
زری
پیشگر
zzpishgar90@gmail.com
1
دانشجوی دکتری دانشگاه شهیدبهشتی
LEAD_AUTHOR
مرتضی
سمنون
m-semnoon@sbu.ac.ir
2
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی،
AUTHOR
سیدمحمداسماعیل
سیدهاشمی
m-hashemy@sbu.ac.ir
3
عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی
AUTHOR
قرآن کریم
1
نهج البلاغه
2
ابن ماجه، سنن ابن ماجه، بیروت، بیتا، 1418ق.
3
ابن شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، قم، جامعة المدرسین حوزة علمیة قم، 1363.
4
ابوداود، سنن ابی داود، دارالحدیث، قاهره، بیتا، 1393.
5
اریک فروم،گریز از آزادی، مترجم عزت اله فولادوند، تهران، نشر مروارید، 1393.
6
آربلاستر،آنتونی، ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، مترجم عباس مخبر، نشر مرکز، 1367.
7
احمدی، بابک، مدرنیته و اندیشه اعتقادی، تهران، نشر مرکز، 1372.
8
بهار، محمد تقی، سبک شناسی یا تاریخ تطور نثر فارسی،ج اول، تهران، زوار، 1393.
9
باجلان، محمدحسین، اصول اخلاقی- تربیتی ارتباط گفتاری در قرآن و حدیث، نشر معارف،
10
پناهی، علی احمد، سبک زندگی: همسرداری از منظر دین، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهش یامام
11
خمینی، 1394.
12
تافلر،الوین، شوک آینده، مترجم حشمت اله کامرانی، تهران، نشر علم، 1379.
13
تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، شرح غررالحکم و دررالکلم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی،
14
جمعی از نویسندگان، شاخصهای سبک زندگی اسلامی، قم، انتشارات مؤسسة آموزشی و
15
پژوهشی امام خمینی ره، 1394.
16
جوادی آملی، مفاتیح الحیاة، قم، اسرا، 1394.
17
جمعی از نویسندگان، دانش خانواده وجمعیت، قم، نشر معارف، 1394.
18
دلشاد تهرانی، مصطفی، سبک زندگی پیامبر اعظم (ص)، قم، نشر معارف، 1394.
19
داودپور مرتضی، درآمدی بر جامعهشناسی اسلامی، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام
20
خمینی، 1390.
21
کرن روی، دنیل اسکتین، ارزیابی و درمان سبک زندگی، مترجمان: فروزان کرمی، محسن
22
یوسفی، حمید علیزاده، ناشر رسش، 1389.
23
رجبینیا، داود، اسلام و زیباییهای زندگی، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1392.
24
زمخشری، محمود بن عمر بن محمد، کشاف عن حقایق التنزیل، ج3، ترجمة مسعود انصاری،
25
تهران، ققنوس، 1389.
26
شرفی، محمدرضا، فلسفة تربیتی اسلام با رویکرد تطبیقی،تهران، مؤسسه فرهنگی منادی تربیت،
27
شریفی، احمدحسین، سبک زندگی اسلامیایرانی، تهران، آفتاب توسعه، 1392.
28
شیرازی، صدرالدین محمد بن ابراهیم، شرح اصول کافی، ج1، ترجمه و تعلیق محمد خواجوی،
29
تهران، مؤسسة مطالعات وتحقیقات فرهنگی، 1366.
30
_____، رسالة سه اصل، تصحیح و مقدمة محمد خواجوی، تهران، مولی، 1376.
31
_____، اسرار الایات، تهران، مولی، 1380.
32
عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، مؤسسة انتشارات امیر کبیر، 1342.
33
طبرسی، شیخ ابوعلی فضل بن حسن، مجمع البیان، ج3 و ج8، مترجم محمد مفتح، مؤسسه
34
انتشارات فراهانی، 1390.
35
طوسی، نصیرالدین، اخلاق ناصری، تهران ، شرکت افست، 1360.
36
طوسی، ابی جعفر محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، ج6 و ج1، تحقیق و تصحیح: احمد
37
حبیب العاملی، بیروت- لبنان، دار احیاء التراث العربی، بیتا.
38
طباطبایی،محمدحسین، المیزان،ج 16،مترجم سید محمد باقر همدانی، نشر رجاء، 1363.
39
فراهیدی، ابوعبدالرحمن الخلیل بن احمد، العین، ج2،تحقیق مهدی المخزومی،ابراهیم السامرایی،
40
قم، دارالهجره، 1405ق.
41
فاضلی، محمد، مصرف وسبک زندگی، قم، صبح صادق، 1383.
42
قریشی، علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیـة،1370.
43
قمی، علی بنابراهیم، تفسیر القمی، تحقیق سید طیب الجزائری، قم، دارالکتاب، 1404ق.
44
کوزر،لوییس وبرنارد روزنبرگ، نظریههای بنیادی جامعه شناسی، ترجمة فرهنگ ارشاد، تهران،
45
نشر نی، 1378.
46
کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیـة،
47
گاردنر، ویلیام، جنگ علیه خانواده، مترجم معصومه محمدی، تهران، انتشارات دفتر مطالعات و
48
تحقیقات زنان، 1396.
49
گیدنز، آنتونی، تجدد و تشخص، ترجمة ناصر موفقیان، تهران، نشر نی، 1378.
50
لنسکی، نولان، درآمدی بر جامعه شناسی زندگی روزمره، مترجم عباس مخبر،تهران، نشرآگاه،
51
مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفا، 1403ق.
52
محمدی، روح اله، فقهیزاده عبد الهادی، "مبانی انسانشناختی روش تربیتی قرآن و حدیث در
53
بُعد اجتماعی"، آموزههای تربیتی در قرآن و حدیث، بهار و تابستان، دوره دوم، شماره 1،
54
مصباح یزدی،محمد تقی، معارف قرآن، ج3-1، قم، مؤسسة آموزشی وپژوهشی امام خمینی، 1380.
55
ORIGINAL_ARTICLE
مبانی فلسفی فارابی در شکل دهی به نظریة رئیس اول مدینه
نظریة رئیس اول مدینة فاضله، یکی از اصلیترین موضوعات مطرح شده در علم مدنی فارابی است. نسبت میان این نظریه و مبانی فلسفی فارابی موضوع پژوهش حاضر بوده است که در نهایت نشـان داده میشود نظریة ریاست اول (مشتمل بر ضرورت حضور رئیس اول، ویژگیهای رئیس اول و وظایف وی) مبتنی بر شش مقدمه دانست: فطرت اجتماعی انسان، نظریة نفوس انسانی، مفهوم سعادت نزد فارابی، جایگاه عقل فعال، اختیار و دین(نبوت) در سعادت انسان. ابتنای نظریة رئیس اول بر مبانی کلان فلسفة فارابی حاکی از انسجام درونی و غیر تقلیدی بودناین نظریه است.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97264_ed0e6bddc654b0b555d43b1dc432f124.pdf
2019-06-22
111
128
فارابی
رئیس اول
مبانی فلسفی نظریة رئیس اول
ملة
روح الله
فدائی
r.fadaei@modares.ac.ir
1
دانشجوی دکتری رشتة فلسفة دانشگاه تربیت مدرس
LEAD_AUTHOR
رضا
اکبریان
akbarian@modares.ac.ir
2
عضو هیئت علمی گروه فلسفه، حکمت و منطق دانشگاه تربیت مدرس
AUTHOR
ایزدی، اودلو، «فلسفه سیاسی فارابی»، اطلاعات حکمت و معرفت، سال هشتم، شمارة 3 (خرداد 1392)، 25-21.
1
تقیزاده داوری، محمود، «بررسی اشتراکات و افتراقات در فلسفة اجتماع افلاطون و فارابی»، پژوهشهای فلسفی کلامی، سال هشتم، شمارة 27(بهار 1385)، 159-131.
2
چاوشی، سید محمد تقی و سید آصف احسانی، «سیاست دراندیشة فارابی»، حکمت اسراء، سال پنجم، شمارة 16(تابستان 1392)، 176-147.
3
حسنی، محمد باقر، «مدینة فاضله دراندیشة سیاسی فارابی و افلاطون»، کوثر معارف، سال ششم، شمارة 14(تابستان 1389)، 142-105.
4
صدرا، علیرضا و داود پرن، «بررسی تأثیر فلسفة سیاسی افلاطون بر حکمت مدنی فارابی»،تاریخ فلسفه، سال سوم، شمارة هشتم(بهار 1391)، 100-71.
5
عنایت، حمید و مجید مددی، «رویارویی افلاطون و ارسطو دراندیشة سیاسی فارابی»، نامة فلسفه، سال پنجم، شمارة 11(پاییز 1380)، 32-22.
6
فارابی، رسالة فی إثبات المفارقات، حیدرآباد، مطبعـة مجلس دائرة المعارف العثمانیـة، 1345ق.
7
______ ، السیاسـة المدنیـة، فوزی متری نجار، بیروت، المطبعـة الکاثولیکیـة، 1964.
8
______ ، الفصول المنتزعـة، فوزی متری نجار، تهران، مکتبـة الزهراء(س)، 1405.
9
______، آراء أهل المدینـة الفاضلـة، البیر نصری نادر، بیروت، المطبعـة الکاثولیکیـة، 1986.
10
______، التنبیه علی سبیل السعادة، سحبان خلیفات، عمان، الجامعـة الأردنیـة، 1987.
11
______، کتاب الملـة و نصوص أخری، محسن مهدی، بیروت، دار المشرق، 1991.
12
______، تحصیل السعادة، علی بو ملحم، بیروت، دار مکتبـة الهلال، 1995.
13
فیاضی، محمد انور، «نظام سیاسی از منظر فارابی»، کوثر معارف، سال ششم، شمارة 14(تابستان
14
، 174-143.
15
کرد فیروزجایی، یار علی و محمد صادق تقی زاده طبری، «نسبت حکمت و حکومت از دیدگاه
16
افلاطون و فارابی»، آیین حکمت، سال چهام، شمارة 13(پاییز 1391)، 94-67.
17
یوسفیان، حسن و محمدصادق علیپور، «فلسفه امامت دراندیشه فارابی»، فلسفة دین، سال پنجم،
18
شمارة 10(تابستان 1390) 92-65.
19
Aristotle, Complete Works of Aristotle, Vol. 1&2, Ed. by Jonathan Barnes, New Jersey,
20
Princeton University Press, 1991.
21
Plato, Complete Works, Ed. By John M. Cooper, Indianapolis, Hackett Publishing
22
Company, 1997.
23
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی نسبت میان «فلسفة تعلیم و تربیت» با تمدن نوین اسلامی و تبیین فلسفة تربیتی مطلوب بر اساس دیدگاه مقام معظم رهبری
ایجاد تمدن نوین اسلامی به عنوان آرمان نظام جمهوری اسلامی، در سالهای اخیر، در محافل علمی جدیتر مورد توجه قرار گرفته است. ماهیت میان رشتهای «تمدن پژوهی» نیز ضرورت پرداختن به این مقوله را از ابعاد گوناگون، تأکیدکرده است. مقام معظم رهبری، در راستای ایجاد تمدن نوین اسلامی بر مؤلفة «پرورش نیروی انسان کارآمد» تأکید نموده، نگاه اجتهادی و عالمانه به نظام تعلیم و تربیت رسمی و تدوین فلسفة تربیتی مناسب را توصیه نمودهاند. هدف از انجام این پژوهش، اولاً، تبیین رابطه میان فلسفة تربیتی جامعه و تمدنسازی نوین اسلامی و ثانیاً، تبیین فلسفة تربیتی مطلوب با رویکرد تمدنی( بر اساس دیدگاههای مقام معظم رهبری) است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی- استنتاجی است. ابتدا از طریق توجیه نقش نظام تربیتی در تأمین سرمایة انسانی لازم برای تمدنسازی، پرورش خصوصیات معنوی- اخلاقی لازم، نهادینه کردن سبک زندگی اسلامی، آمادهسازی برای ورود به آموزش عالی و تولید علم و فناوری و پرورش نسلهای بعدی نخبگان فکری جامعه (برای تولید و ارتقای فکری) که برای تمدنسازی لازمند، رابطة میان فلسفة تربیتی و تمدنسازی توجیه شد. سپس مؤلفههای چهارگانه فلسفة تربیتی مطلوب در قالب: اقدامات زمینهساز، اهداف تربیت، رویکرد تربیتی و ابعاد تربیت تبیین گردید. بر اساس یافتهها، در راستای هدف کلی تربیت ( یعنی پرورش سرمایة انسانی تمدن اسلامی)، ده هدف واسطهای در هشت بعد: معنوی، روانی- شخصیتی، اخلاقی، علمی، مدنی، فرهنگی- سیاسی، جسمی و حرفهای- اقتصادی به دست آمد. در نهایت، رویکرد تربیتی مناسب، تحت عنوان «تربیت انسان مؤمن کارآمد» پیشنهاد گردید.
https://jipt.sbu.ac.ir/article_97270_b855f6d7c622836307148b0a5aabb793.pdf
2019-06-22
129
152
تمدن اسلامی
فلسفة تعلیم و تربیت
مقام معظم رهبری
اهداف تربیت
فاطمه
وجدانی
f_vojdani@sbu.ac.ir
1
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی
LEAD_AUTHOR
اسمیت، فیلیپ جی، فلسفه آموزش و پرورش، ترجمة سعید بهشتی، مشهد، آستان قدس رضوی،
1
بابایی، حبیب الله، "«عیار» و «اساس» در اسلامیبودن تمدن"، نقد و نظر، سال ۲۰، ش ۴، زمستان
2
۱۳۹۴، ص ۵۴-۳۱.
3
بنیحسن، علی اصغر، نقش بیداری فرد در احیای تمدن اسلامیاز منظر قرآن و نهج البلاغه،
4
پایان نامه کارشناسی ارشد مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۳۹۳.
5
جعفری، محمدتقی، فرهنگ پیرو، فرهنگ پیشرو، جلد۶، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی،
6
حسینی، سیدحسین، "روش تحلیل مؤلفههای مفهومی تمدن"، حکمت معاصر، سال ۵، ش ۲،
7
تابستان ۱۳۹۳، ص ۴۵-۲۱.
8
خوانساری، محمد، دورة مختصر منطق صوری، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۶۶.
9
دنگچی، مهدی، "احیای تمدن اسلامیاز نگاه امام خمینی و مقام معظم رهبری"، فرهنگ
10
پژوهش، ش ۲۲، تابستان ۱۳۹۴، ص ۳۱-۵.
11
دیبایی صابر، محسن، تبیین مؤلفههای تمدن نوین اسلای مورد نظر مقام معظم رهبری و تحلیل
12
جایگاه آن در اسناد بالادستی آموزش و پرورشایران، دانشگاه شاهد، سومین همایش ملی
13
تمدن نوین اسلامی. ۱۳۹۶.
14
روحی، نبی الله، "چشمانداز گفتمان تمدن گرایی اسلامیدراندیشه مقام معظم رهبری"، مطالعات
15
راهبردی بسیج، سال ۱۶، ش ۶۱، زمستان ۱۳۹۲، ص ۳۲-۵.
16
سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش جمهوری اسلامیایران، تهران، دبیرخانه شورای عالی
17
انقلاب فرهنگی، ۱۳۹۰.
18
شرفی، محمدرضا، فلسفة تربیتی اسلام با رویکرد تطبیقی، تهران، مؤسسة فرهنگی منادی تربیت،
19
فتحعلی، محمود و همکاران، فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی، تهران، مدرسه، ۱۳۹۰.
20
فرمهینی فراهانی، محسن؛ خاری آرانی، مجید، تربیت دینی زمینهساز تمدن نوین اسلامی، همایش
21
ملی تمدن نوین اسلامی، تهران، دانشگاه شاهد، ۱۳۹۴.
22
مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمیعمومیجمهوری اسلامیایران، تهران،
23
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، آذر ۱۳۹۰.
24
محمودی، محمدهادی، "جغرافیای فلسفه در تمدن اسلامی"، درباره نسبت میان فلسفه اسلامی و
25
تمدن اسلامی، سوره، ش ۵۱-۵۰، تیر و مرداد ۱۳۹۰، صص ۱۶۱-۱۶۰.
26
مقام معظم رهبری، بیانات در دیدار جمعی از ائمة جمعة کشورهای نامیبیا، موزامبیک، آفریقای
27
جنوبی و لسوتو، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)، ۳/۱۲/۱۳۶۸.
28
_____، بیانات در خطبههای نمازجمعه، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
29
۱۶/۱/۱۳۷۰.
30
_____، بیانات در دیدار فرماندهان سپاه، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
31
۲۹/۶/۱۳۷۳.
32
_____، بیانات در دیدار جمعی از دانشآموزان و دانشجویان، قابل دسترس در
33
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۱/۸/۱۳۷۳.
34
_____، بیانات در دیدار نیروهای حاضر در مانور طریقالقدس، قابل دسترس در
35
(http://farsi.khamenei.ir)، ۳/۲/۱۳۷۶.
36
_____، بیانات در دیدار کارگزاران نظام، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
37
۶/۲/۱۳۷۶.
38
_____، بیانات در دیدار جمعی از پرستاران، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
39
۱۹/۶/۱۳۷۶.
40
_____، بیانات در آغاز هشتمین اجلاس سران کشورهای اسلامی، قابل دسترس در
41
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۸/۹/۱۳۷۶.
42
_____، پیام تشکر به مناسبت برگزاری هشتمین اجلاسسازمان کنفرانس اسلامی، قابل دسترس
43
در (http://farsi.khamenei.ir)، ۲۱/۹/۱۳۷۶.
44
_____، بیانات در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه فیضیه، قابل دسترس
45
در (http://farsi.khamenei.ir)، ۱۴/۷/۱۳۷۹.
46
_____، بیانات در دیدار جوانان و فرهنگیان در مصلای رشت، قابل دسترس در
47
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۲/۲/۱۳۸۰.
48
_____، بیانات در دیدار کارگزاران نظام به مناسبت عید مبعث، قابل دسترس در
49
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۳/۷/۱۳۸۰.
50
_____، بیانات در دیدار جمعی از نخبگان علمی، قابل دسترس در
51
(http://farsi.khamenei.ir)، ۳/۷/۱۳۸۱.
52
_____، پاسخ به نامه جمعی از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد
53
کرسیهای نظریهپردازی، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)، ۱۶/۱۱/۱۳۸۱.
54
_____، بیانات در دیدار جمعی از کارگران و معلمان، قابل دسترس در
55
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۰/۲/۱۳۸۲.
56
_____، بیانات در دیدار شرکتکنندگان در اجلاس بانک توسعه اسلامی، قابل دسترس در
57
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۵/۶/۱۳۸۳.
58
_____، بیانات در دیدار کارگزاران نظام، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
59
۶/۸/۱۳۸۳.
60
_____، بیانات در خطبههای نمازجمعه، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
61
۲۸/۵/۱۳۸۴.
62
_____، بیانات در دیدار معلمان سراسر کشور، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
63
۱۲/۲/۱۳۸۵.
64
_____، بیانات در دیدار مسئولانسازمان انرژی اتمیو کارشناسان هستهای، قابل دسترس در
65
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۵/۳/۱۳۸۵.
66
_____، بیانات در دیدار نخبگان استان سمنان، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
67
۱۹/۸/۱۳۸۵.
68
_____، بیانات در دیدار مردم شاهرود، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
69
۲۰/۸/۱۳۸۵.
70
_____، بیانات در دیدار مسئولان آموزش و پرورش سراسر کشور، قابل دسترس در
71
(http://farsi.khamenei.ir)، ۳/۵/۱۳۸۶.
72
_____، بیانات در دیدار کارگزاران نظام، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
73
۳۱/۶/۱۳۸۶.
74
_____، بیـانـات در دیـدار رئیـس و مسئـولان قـوة قضـائیه، قابـل دسترس در
75
(http://farsi.khamenei.ir)، ۷/۴/۱۳۸۸.
76
_____، خطبههای نماز جمعه تهران، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
77
۱۴/۱۱/۱۳۹۰.
78
_____، بیانات در دیدار قاریان، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)، ۳۱ /۴/۱۳۹۱.
79
_____، بیانات در دیدار اساتید دانشگاهها؛ تقویت وحدت امت اسلامی، قابل دسترس در
80
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۲/۵/۱۳۹۱.
81
_____، بیانات در دیدار جوانان استان خراسان شمالی، قابل دسترس در
82
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۳/۷/۱۳۹۱.
83
_____، بیانات در اجلاس جهانی علما و بیداری اسلامی، قابل دسترس در
84
(http://farsi.khamenei.ir)، ۹/۲/۱۳۹۲.
85
_____، بیانات در دیدار جمعی از مداحان، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
86
۱۱/۲/۱۳۹۲.
87
_____، بیانات در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان رهبری، قابل دسترس در
88
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۴/۶/۱۳۹۲.
89
_____، بیانات در دیدار پنجاه هزار فرمانده بسیج سراسر کشور، قابل دسترس در
90
(http://farsi.khamenei.ir)، ۲۹/۸/۱۳۹۲.
91
_____، بیانات در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، قابل دسترس در
92
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱۹/۹/۱۳۹۲.
93
_____، بیانات در دیدار جمعى از دانشجویان، قابل دسترس در
94
(http://farsi.khamenei.ir)،۲۰/۴/۱۳۹۴.
95
_____، بیانات در دیدار رؤسای دانشگاهها، پژوهشگاهها، مراکز رشد و پارکهای علم و
96
فناوری، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،۲۰/۸/۱۳۹۴.
97
_____، بیانات در دیدار مسئولان نظام و میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى، قابل دسترس در
98
(http://farsi.khamenei.ir)، ۸/۱۰/۱۳۹۴.
99
_____، بیانات در دیدار کارگران، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)، ۸/۲/۱۳۹۵.
100
_____، بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
101
۱۱/۵/۱۳۹۵.
102
_____، بیانات در دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران، قابل دسترس در
103
(http://farsi.khamenei.ir)، ۳۱/۵/۱۳۹۵.
104
_____، پیام به مناسبت هفته دفاع مقدس و روز تجلیل از شهیدان وایثارگران، قابل دسترس در
105
(http://farsi.khamenei.ir)، ۱/۷/۱۳۹۵.
106
_____، بیانات در دیدار نخبگان علمیجوان، قابل دسترس در (http://farsi.khamenei.ir)،
107
۲۸/۷/۱۳۹۵.
108
_____، بیانات در دیدار مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی، قابل دسترس در
109
(http://farsi.khamenei.ir)، ۵/۲/۱۳۹۶.
110
میرزامحمدی، محمدحسن، واکاوی فلسفة سیاسی فاضله فارابی و استنتاج دلالتهای آن در تعلیم
111
و ترببیت از منظر تمدن نوین اسلامی، همایش ملی تمدن نوین اسلامی، تهران، دانشگاه شاهد،
112
نصر، سید حسین، علم و تمدن در اسلام، ترجمة احمد آرام، تهران، انتشارات علمیو فرهنگی،
113
نیلی احمدآبادی، "جایگاه تعلیم و تربیت اسلامی در علوم انسانی"، پژوهش نامه انتقادی متون و
114
برنامههای علوم انسانی، سال ۱۳، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۲، ص ۱۸۶-۱۷۱.
115
هاشمیعلیآبادی، سید احمد، بررسی الزامات تحقق تمدن نوین اسلامی با نگرشی سیستمی به
116
آیات قرآن، اولین همایش بین المللی تبیین و بازخوانی تمدن اسلامیو جهان شهر معنوی (با
117
تأکید بر شهر مشهد مقدس)، ۱۳۹۶.
118