TY - JOUR ID - 102193 TI - بررسی و نقد آراء آیت الله سبحانی در مورد حقیقت عبادت JO - آینه معرفت JA - JIPT LA - fa SN - 2251-8010 AU - هاشمی علی آبادی, دکتر سید احمد AU - حسن زاده مشکانی, محمد جواد AD - عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی (نویسندة مسئول) AD - دانشجوی دکترای مدرسی معارف دانشگاه تهران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 21 IS - 4 SP - 123 EP - 146 KW - آیت‌‌‌‌الله سبحانی KW - عبادت KW - خضوع KW - الوهیت KW - ربوبیت DO - 10.52547/jipt.2022.224819.1199 N2 - شناسایی اصطلاح عبادت در نظام علمی واژه شناسان سابقه‌ای دیرینه دارد. فرقة وهابیت با تئوری اشتباه در فهم معنای آن، حکم به تکفیر مسلمانان کرده است. در مقابل؛ آیت‌‌‌‌الله سبحانی در اکثر تألیفاتش عبادت را به گونه‌‌‌‌ای دیگر تحلیل کرده است که به حقیقت شرع نزدیک‌تر است. «تبیین تعاریف آیت‌الله سبحانی از عبادت اصطلاحی و نقد و بررسی آنها» مسئلة اصلی این مقاله است. ایشان برای عبادت دو رکن درونی و بیرونی برشمرده است. رکن درونی، خضوع و تذلل از سوی عابد است و رکن بیرونی خود، در چهار گروه دسته‌‌‌‌بندی می‌شود. در گروه اول، «الوهیت» رکن است و عبادت به معنای خضوع در برابر اله است. در تعریف دوم، «ربوبیت» رکن است و عبادت به معنای خضوع در برابر موجودی است که خاضع، باور به مدیر و رب بودن او دارد. رکن در تعریف سوم «مستقل بودن» و در چهارم «تفویض» است. عبادت در تبیین سوم، به خضوع در برابر خالق و موجود مستقل تعریف شده و در چهارم، به معنای خضوع در برابر موجودی غیر از خدا همچون بت‌ها، ستارگان، فرشتگان، انبیاء و اولیاء است که امور عالم به آنها تفویض شده است. تعریف نویسنده از عبادت، «اظهار تذلل و انقیاد در پیشگاه رب» می‌باشد که افزون بر جامع بودن، اشکالات تعریف آیت‌الله سبحانی را نیز ندارد. روش مقاله مبتنی بر استقراء کتابخانه‌ای در آثار آیت‌الله سبحانی با روش توصیف و تحلیل مفهومی است. UR - https://jipt.sbu.ac.ir/article_102193.html L1 - https://jipt.sbu.ac.ir/article_102193_b7e9bc2bd2d701012933e0d34e8d182d.pdf ER -