بررسی پارادوکس اعتلا به‌منزله‌ی ستایشِ طبیعتِ انسانی در اندیشه‌ی آنتوان لاوی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

گروه فلسفه و کلام، دانشکده‌ی مطالعات اسلامی، دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت، تهران، ایران.

چکیده

این مقاله به بررسی نگرش آنتوان لاوی درباره‌ی «اعتلای وجودی» می‌پردازد؛ نگرشی که در بازخوانی معنویت مبنی ‌بر خوی انسانی، تمنیات طبیعی و لذت‌های این‌جهانی است. پرسش اصلی آن است که آیا چنین تلقی‌ای‌ از اعتلا به‌مثابه‌ی ستایش طبیعت انسانی به‌نوعی پارادوکس منجر می‌شود؟ مقاله با روش تحلیلی-انتقادی به اعتبارسنجی این رویکرد می‌پردازد و بر این فرضیه استوار است که قرائت لاوی از اعتلا در بستر یگانگی انسان و شیطان شکل می‌گیرد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تقلیل اعتلا به لذت‌گرایی و تلاش برای نظام‌مندی آن در قالبی شبه‌دینی به تناقضی بنیادین می‌انجامد. این پارادوکس، ازیک‌سو، در سطح نظری، به‌سبب ناتوانی در تفکیک میان لذت و رنج یا لذت آنی و پایدار موجب نقص معرفت‌شناختی می‌شود و امکان ارزیابی پیامدهای اخلاقی و اجتماعی را مخدوش می‌سازد و، ازسوی‌دیگر، به‌واسطه‌ی نادیده گرفتن ابعاد عقلانی، عاطفی و متافیزیکی تجربه‌ی انسانی نیز فاقد جامعیت است. بنابراین، نتیجه‌ی مقاله آن است که نگرش لاوی به اعتلا، به‌رغم داعیه‌اش در ستایش خوی انسانی، درنهایت فاقد توان تبیین کارآمد از مفهوم اعتلای وجودی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Examining the Paradox of Transcendence as an Exaltation of Human Nature in the Thought of Anton LaVey

نویسنده [English]

  • mohammad hosein kiani
Department of Philosophy and Theology, Faculty of Islamic Studies, Ahlul Bayt International University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

This article examines Anton LaVey’s conception of existential transcendence, a view grounded in the reinterpretation of spirituality through human nature, natural desires, and worldly pleasures. The central question is whether such an account of transcendence, framed as the glorification of human nature, results in a paradox. Employing an analytical–critical method, the study evaluates the validity of this perspective and advances the hypothesis that LaVey’s reading of transcendence is constructed within the framework of human–demonic unity. The findings suggest that reducing transcendence to hedonism and attempting to systematize it within a quasi-religious structure produces a fundamental contradiction. On the theoretical level, the failure to distinguish between pleasure and suffering, or between immediate and enduring satisfaction, generates epistemological deficiencies and undermines the assessment of moral and social implications. On the experiential level, the neglect of rational, emotional, and metaphysical dimensions renders the account incomplete. The article concludes that LaVey’s approach, despite its claim to celebrate human nature, ultimately lacks the capacity to provide an adequate explanation of existential transcendence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satan
  • pleasure
  • spirituality
  • existential transcendence
  • material life
قرآن کریم.
ابن‌سینا (1387). النجاه، ترجمه‌ی محمدتقی دانش‌پژوه. تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌شعبه حرّانی (1404). تحف العقول. قم: مؤسسه‌ی النشر الاسلامی.
تمیمى آمدى، عبدالواحد (1373). غررالحکم و دررالکلم، شرح آقاجمال خوانسارى. تهران: دانشگاه تهران.
ژکس، ژان (1362). فلسفهی اخلاق؛ حکمت علمی، ترجمه‌ی ابوالقاسم پورحسینی. تهران: امیرکبیر.
طوسی، خواجه نصیرالدین (1413). اخلاق ناصری. تهران: انتشارات علمیه‌ی اسلامیه.
فارابی، ابونصر (1345). رسالهی فی اثبات مفارقات. حیدر‌آباد: مطبعه‌ی مجلس دایره‌المعارف العثمانیه.
کاپلستون، فردریک (1370). تاریخ فلسفه، ترجمه‌ی بهاءالدین خرمشاهی، جلد ۸. تهران: سروش.
کراجکی، محمد بن علی (1410). کنز الفوائد، جلد یک. قم: دار الذخائر.
مصباح یزدی، محمدتقی (1384). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی. قم: مؤسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
ملاصدرا، صدرالدین محمد (1378). تفسیر قرآن، ترجمه‌ی محمد خواجوی. قم: انتشارات بیدار.