بررسی معناداری عشق به خداوند در آثار روزبهان بقلی و زمینههای کلامی و عرفانی آن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه فلسفه، دانشکده الهیات و معارف اسلامی ، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته فلسفه و دین، دانشکده الهیات و معارف اسلامی ، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

چکیده

تعبیر عشق الهی نزد روزبهان بقلی، بیانی مفهومی-انتزاعی نیست، بلکه حاصل مواجهه و تجربه خداوند در تصاویر زیبا به‌همراه احوال شورانگیز است. گرچه وی همواره تصریح به تنزیه و تعالی ذاتی الهی و رد تجسیم و تشبیه دارد، اما از منظر تحلیل ساختارگرایانه در نظریات تجربه دینی، تحقق این تجربه با زمینه‌هایی همچون جمال‌گرایی و باور به نظریات رؤیت اشعری و التباس عرفانی سازگار است. روزبهان متعلق عشق را زیبایی می‌داند و در عشق الهی نیز زیبایی به معنای محسوسش محوریت دارد و به معانی دیگری چون خیر و کمال تأویل نمی‌گردد. او اشعری مسلک است و اشاعره قائل به رؤیت‌پذیری خداوند هستند. خدای اشاعره، متعالی از قوانین منطق، قادر بر هر فعلی است و لذا در عین تعالی وجودی، قدرت بر آن دارد که تا ساحت رؤیت و معرفت انسان فرود آید. بنابر نظریه التباس عارفان، ربوبیت الهی، می‌تواند موجب تجلی او در اشیاء و صور مرئی گردد و البته این تجلی، معرفت‌شناختی است و نه وجودی. از مجموعه این زمینه‌ها، عشق به خداوند، به مفهوم متعارف بیناشخصی تعبیر شده و ماحصل تجربه موجودی شخصی است. تحلیل معناداری تعبیر عشق الهی با نظر به تجربی بودن آن و زمینه‌های آن از وجوه نوآوری این مقاله است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Meaningfulness of Love for God in Ruzbihan Baqli’s Works and* its Theological and Mystical Contexts

نویسندگان [English]

  • Zahra Hosseini 1
  • Farzane Hashempour 2
1 Assistant Professor, Faculty of Islamic Theology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.
2 M.A of Philosophy of Religion, Faculty of Islamic Theology, Azarbaijan Shahid Madani University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

The concept of love for God in the works of Ruzbihan Baqli is not a merely conceptual or abstract expression. Rather, it is the result of encountering and experiencing God in beautiful imagery and accompanied by ecstatic states. Although he always emphasizes the transcendence and purity of God's essence and rejects anthropomorphism (tashbih) and corporealism (tajsim), from a structuralist perspective on religious experiences, the realization of this experience is compatible with contexts such as aestheticism, the Ashʿari belief in divine vision (ruʾya), and the Sufi concept of iltibas. Ruzbihan considers beauty to be the object of love, and in divine love, beauty in its sensory sense takes precedence and is not interpreted in other terms such as goodness or perfection. As an Ashʿari, he believes in the possibility of seeing God. The Ashʿari God, transcendent of logical laws, is capable of any action and thus, while being transcendent in existence, can descend to the realm of human perception and knowledge. According to the Sufi theory of iltibas, divine lordship can manifest in objects and visible forms, although this manifestation is epistemological rather than ontological. From the totality of these contexts, love for God is interpreted in its conventional, interpersonal sense and the result of a personal experience. The analysis of the meaningfulness of love for God, considering its experiential nature and its contexts, is one of the findings of the present paper

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ruzbihan Baqli
  • love for God
  • religious experience
  • contextualism
  • ruʾya

مراجع

Holly Quran.
Alizamani, A. (2008) Speaking of God. Tehran: Research Institute of Islamic Culture and Thought. (In Persian)
Aristotle. (2021), Nicomachean Ethics (R. Mashayekhi, Trans.). Tehran: Negah. (In Persian)
Avicenna. (1983). Al-Taliqat (A. Badawi, Ed.). Beirut: School of Islamic Studies. (In Arabic)
Baqli, Rouzbihan. (1995). Commentaries on the Paradoxes of the Sufis (Sharh-i Shathiyyat) (H. Corbin, Ed.; M. A. Amirmuʿezzi, Trans.). Tehran: Tahouri Library. (In Persian)
Baqli, Rouzbihan. (2004). ʿAbhar al-ʿAshiqin (H. Corbin and M. Moʿein, Trans.). Tehran: Manuchehri. (In Persian)
Baqli, Rouzbihan. (2014). The Unveiling of Secrets (Kashf al-Asrar) (M. Hosseini, Trans.). Tehran: Sokhan. (In Persian)
Berchman, R. (2008). Friendship. In Encyclopedia of Love in World Religions (Y. K. Greenberg, Ed.). California: ABC Clio.
Brady, I. C. 1967. Bonaventure. New Catholic Encyclopedia (J. P. Whallen and others, eds.). Washington.
Brümmer, V. (1993). The Model of Love: A Study in Philosophical Theology. Cambridge University Press.
Buber, M. (1958). I and Thou (R. G. Smith, Trans.). New York: Charles Scribner’s Sons.
Chairman, R. (2007). Agape. The New Encyclopedia Britannica.
Corbin, H. (2015). Spiritual and Philosophical Perspectives of Iranian Islam (vol. 3; E. Rahmati, Trans.). Tehran: Sofia. (In Persian)
Famouri, M. (2000). An Observation on the Concept of Iltibas by Sheikh Ruzbihan Baqli. Mystical Studies: Kashan University, 12. (In Persian)
Fromm, E. (1956). The Art of Being. Harper & Row.
Hopkins, S. (2008). Eros. In Encyclopedia of Love in World Religions (Y. K. Greenberg, Ed.). California: ABC Clio.
Hosseini, S. Z., & Qaramalki, A. (2017). God, from Concept to Models. Philosophy of Religion, 14(1). (In Persian) doi:10.22059/JPHT.2017.62417
Hosseini, Z. (2023). The Possibility and Significance of Love for Transcendence Existence in Avicenna’s Perspective. Islamic Philosophy and Theology, 57(1). (In Persian) doi:10.22059/JITP.2024.369024.523456
Hojviri, Ali ibn (2004), Othman, Kash al-Mahjoub, Tehran, Tahouri Publication.
Ibn-Arabi, M. (1997). The Meccan Illuminations (Al-Futuhat al-Makkiyya). Dar Sadir. (In Arabic)
James, W. (2012). Diversity of Religious Experience (H. Kiani, Trans.). Hekmat. (In Persian)
Katz, S. (2004). Constructivism, Tradition, and Mysticism (A. Anzali, Trans.). Ayat-e Eshgh. (In Persian)
Katz, S. (2020). Mysticism and Philosophical Analysis (A. Anzali, Trans.). Taha. (In Persian)
Levine, M. (1992). Transcendence in Theism and Pantheism. Sophia, 31(3).
Moseley, A. (2001). Philosophy of Love. In J. Fieser (Ed.), Internet Encyclopedia of Philosophy.
Otto, R. (2001). The Idea of the Holy (H. Hemmati, Trans.). Naqsh Jahan. (In Persian)
Peterson, M., & others. (2011). Reason & Religious Belief: An Introduction to the Philosophy of Religion (A. Naraqi & E. Soltani, Trans.). Tarh-i Now. (In Persian)
Plotinus. (1987). The Collected Writings (M.H. Lotfi, Trans.). Khwarazmi. (In Persian)
Pourjavadi, N. (1996). Observing the Moon in the Sky. Academic Publishing Center. (In Persian)
Proudfoot, W. (2014). Religious Experience (A. Yazdani, Trans.). Taha. (In Persian)
Rahimian, S. (1997). Manifestation and Emersion in Theoretical Mysticism. Bustan Ketab. (In Persian)
Sattari, J. (1995). On the Sufi Love. Markaz. (In Persian)
Schoun, F. (1975). Logic & Transcendence. Harper Row.
Tahanavi, A. (1967). Kashshaf Istilahat al-Funun wal-ʿUlum. Khayyam. (In Persian)
Vincelette, A. (2008). Unconditional Love. In Encyclopedia of Love in World Religions (Y. K. Greenberg, Ed.). California: ABC Clio.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار