فرضیه ای در باب علّت «خطاپذیری فهم ها از قرآن »

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسنده

عضو هیئت علم دانشگاه خوارزمی

چکیده

مقاله حاضر، به طرح فرضیه ای درباره علّت امکان راهیابی خطای ناعامدانه به فهم های صادقانه و عالمانه از قرآن می پردازد. بر وفق فرضیه مزبور، هر فهمی از آیات قرآن، ناگزیر بر مجموعه ای از مبانی و مقدمات استوار است و مقدمات فهم متن، چنان گسترده و متنوعند و چنان از هرسو، امکان آشکار شدن زوایایی نهان از فهم متن انتظار می رود، که امکان احصاء شدن مقدمات فهم، عملاً منتفی می گردد. در نتیجه هر فهمنده در مقام فهم قرآن، علاوه بر مقدماتی و مفروضاتی که نسبت به آنها آگاهی دارد، ناگزیر به پاره ای از مقدمات هم اتکا دارد که نزد وی آشکار نیستند و صحت آنها در معرض پژوهش او قرار نگرفته است . پنهان ماندن و تحقیق نشدن پاره ای از مقدمات فهم متن نزد فهمنده قرآن، زمینه را برای تأثیرگذاری مقدمه ای ناصواب و به تبع آن شکل گیری تفسیری خطا فراهم می سازد. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

no title

چکیده [English]

no

کلیدواژه‌ها [English]

  • no
  1. آرمین، محسن، جریان های تفسیری معاصر و مسئله آزادی، تهران: نشرنی، 1388ش
  2. احمدی، بابک ، ساختار و تأویل متن ، تهران، 1370 ش
  3. ادموندز، دیوید و آیدینو، جان ، ویتگنشتاین-پوپر و ماجرای سیخ بخاری، ترجمه : حسن کامشاد، تهران ، 1390ش
  4. باربور، ایان، علم و دین، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران،1362ش
  5. برنال ، جان، علم در تاریخ ، ترجمه : حسین اسد پور پیرانفر ... [و دیگران] ، تهران 1387 ش
  6. پترسون، مایکل ، ... [و دیگران] ، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی ، تهران، 1389ش
  7. جهلان، محمد بن احمد، فعالیه القراءه و اشکالیه تحدید المعنی فی النص القرآنی، دمشق: صفحات للدراسات والنشر، 2008م
  8. حجازی، محمود فهمی ، زبان شناسی عربی ، ترجمه: سید حسین سیدی ،‏تهران ،1379ش
  9. خلجی، محمد‏مهدی، آراء و اندیشه‏های دکتر محمد ارکون، تهران، 1377 ش
  10. سروش، عبدالکریم،‏ صراطهای مستقیم، تهران ، 1380 ش
  11. همو، علم چیست؟ فلسفه چیست؟ ، تهران ،1388 ش
  12. شلایشرت، هوبرت، شگردها ، امکانها و محدودیتهای بحث با بنیاد گرایان، تهران، 1387ش
  13. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، 1392 هـ
  14. مجتهد شبستری، محمد، تأملاتی در قرائت انسانی از دین، تهران، 1384 ش
  15. همو، نقدی بر قرائت رسمی از دین، تهران، 1379 ش
  16. همو، هرمنوتیک کتاب و سنت، تهران، 1379 ش
  17. مردیها، مرتضی، فضیلت عدم قطعیّت در علم شناخت اجتماع ، تهران، 1387ش
  18. ملکیان ، مصطفی ،« اسطوره، قصه های رمزی و بعد شاعرانگی دین» ، گستره اسطوره ، تهران ، 1382ش
  19. مهاجرانی، عطاء‏الله ، قرائت‏های دینی، تهران، 1380 ش
  20. نیچه ، فریدریش ، .... [و دیگران] ، هرمنوتیک مدرن؛ گزینه ی جستارها ، ترجمه: بابک احمدی ... [و دیگران]، تهران، 1389 ش
  21. وولف، دیوید ام، روانشناسی دین، ترجمه محمد دهقانی، تهران: انتشارات رشد، 1386 ش.
  22. یوسفی اشکوری، حسن، نوگرایی دینی، تهران، 1377 ش