اعجاز تشریعی قرآن

محمدرضا ابراهیم نژاد

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  اهمیت اعجاز و اعجاز تشریعی قرآن از میزان حضور و تأثیرگذاری قرآن در جامعة بشری قابل ارزیابی است و با توجه به توسعة روزافزون علوم، بررسی و تبیین اعجاز تشریعی قرآن امری ضروری است. البته پژوهش در مسئلة اعجاز قرآن دارای سابقه‌ای دیرینه است اما اعجاز تشریعی قرآن مورد توجه شایان نبوده، در حالی که قرآن کریم این مسئله را مورد تأکید قرار داده ...  بیشتر

بازخوانی دلایل عصمت امام و ارزیابی آنها از منظر اهل سنت

احمد سعادت

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  شیعیان و اهل سنت در مورد عصمت امام، مجادلة فکری و مباحثة نظری پردامنه‌ای را رقم زده‌اند. اهل سنت برای امام متفقاً عصمت را شرط نمی‌دانند و برای این ادعا غالباً اقامة دلیل نیز لازم نمی‌شمارند؛ اما شیعیان بالاتفاق به شرط عصمت اذعان دارند و با دلایل عقلی و نقلی به اثبات آن می‌پردازند. این نوشتار به بازخوانی و بررسی دلایل عصمت اختصاص ...  بیشتر

تطور تاریخی نظریة فطرت در فلسفه و عرفان اسلامی

محمد غفوری نژاد

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  مبحث فطرت، به عنوان یک مسئلة مستقل فلسفی و کلامی در آثار کندی، فارابی، ابن-سینا و شیخ اشراق مطرح نبوده است. در اخوان الصفا برای نخستین بار در تاریخ فلسفة اسلامی، مسئلة فطری بودن شناخت خداوند در یک منبع فلسفی مطرح می‌شود. این پدیده در پرتو رویکرد کثرت-گرایانة آنان در انتخاب منابع‌شان قابل تبیین است. ابن‌عربی چون برای نخستین بار چیستی ...  بیشتر

بررسی و نقد تفسیر کریپکی از استدلال زبان خصوصی ویتگنشتاین

محمد سعیدی مهر؛ غلامرضا حسین پور

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  به باور اکثر شارحان، استدلال زبان خصوصی ویتگنشتاین که مشتمل بر بندهای 243 تا 315 پژوهش‌های فلسفی است، نشان می‌دهد که گویندة این زبان، به هیچ شیوه‌ای نمی‌تواند تمایزی را میان «درست به نظر رسیدن» و «درست بودن» برقرار کند؛ یعنی هیچ‌کس دیگری جز گویندة زبان خصوصی نمی‌تواند آن را بفهمد و هیچ چیزی، نمی‌تواند واژة چنین زبانی فرض ‌شود تا ...  بیشتر

وحدت شخصی وجود ابن‌عربی و لوازم آن

مهدی طاهریان

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  مفهوم کلی وحدت شخصی وجود ابن عربی این است که وجود دارای واقعیت عینی و خارجی است و مصداق عینی آن فقط حق یا خداست و همة موجودات دیگر در واقع تجلیات و مظاهر او هستند. این دیدگاه لوازم مخصوص به خود را دارد که در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.  بیشتر

تأملی در انگارة اشتراک معنوی و پندار اشتراک لفظی وجود نزد فخر رازی و اثیرالدین ابهری

سحر کاوندی؛ هاشم قربانی

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  جستار حاضر یکی از موضوع‌های حائز اهمیت هستی‌شناسی را در کانون فکری دو اندیشمند، فخر رازی و ابهری، مورد تامل قرار می‌دهد. اهمیت آرای فخر رازی و نگاره‌های او، در ردیابی تاریخی مسائل و بنیان آنها بر کسی پوشیده نیست. می‌توان از تلاش فخر، با عنوان پروژة تکمیلی ـ تنقیحی یاد کرد؛ آثار وی، به‌ویژه کتاب المباحث المشرقیه، خود شاهد این ادعاست. ...  بیشتر

بایسته های تحقیق در فلسفة اسلامی

بیوک علیزاده

دوره 10، شماره 3 ، مهر 1389

چکیده
  از جمله اتهامات ناروایی که بر فلسفة اسلامی وارد شده، این است که آنچه فلسفة اسلامی نامیده می‌شود، اگر هم جایز باشد بر آن نام فلسفه اطلاق و آن را مقید به قید «اسلامی» کنیم، همانی است که فیلسوفان درجه اولی همچون ابن‌سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا بیان کرده‌اند و اگر از اشکال ناکارامدی آن صرف‌نظر کنیم، هیچ جای توسعه‌ای در آن نیست. از این ...  بیشتر