بررسی صعود و نزول عیسی در قرآن با تکیه بر پیشینة مسیحی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی (نویسندة مسئول)

چکیده

فهم شایع از عبارت قرآنی «بل رفعه الله الیه»، زنده بالا برده شدن عیسی به آسمان نزد خداوند است اما برخی از نواندیشان معاصر ادعا کرده‌اند که قرآن بر زنده بودن عیسی در آسمان دلالت ندارد بلکه مراد از رفع عیسی، بالا بردن روح وی یا منزلت و درجة اوست.
پژوهش حاضر نشان می‌دهد که ادعای وفات عیسی و نفی صعود او به آسمان، با قطع نظر از پیشینة مسیحی قصه می‌تواند موجه باشد، زیرا در دو موضع قرآن، از «توفّی» عیسی سخن رفته است.
با وجود ‌این، گزاره‌های قرآن را باید با توجه به معهودات مخاطبان تفسیر کرد و آموزة قرآنی رفع عیسی، ناظر به باورهای مسیحی بیان شده است. باور به صعود عیسی در مسیحیت، پیشینه‌ای‌اشکار دارد و اگر مراد قرآن همان صعود معهود نبود، با قرینه‌ای شفاف، ذهن مخاطبان را از عهد پیشین منصرف می‌نمود، حال آنکه قرینه‌ای برای انصراف، ارائه نشده است و «توفی» عیسی به برگرفتن زندة او، تأویل پذیر است.
 از دیگر سو، پذیرش عیسای زنده در آسمان، انتظار نزول و ظهور وی را به دنبال دارد و  آیاتی از قرآن می‌تواند دال بر بازگشت عیسی فهمیده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Ascension and Descent of Jesus in the Qur'an Relying on the Christian Background

نویسنده [English]

  • Ruhallah Najafi
Kharazmi University faculty member (responsible author)
چکیده [English]

The common understanding of the Quranic statement “God raised Jesus up toward Himself” is the ascension of Jesus to heaven alive, where He stands. However, some contemporary intellectuals have claimed that the Qur'an does not mean that Jesus ascended to heaven alive, but rather that Jesus was raised in spirit to a higher status. The present study shows that the claim of Jesus' death and the denial of his ascension to heaven, regardless of the Christian background of the story, can be justified, because the Qur'an explicitly states in two instances that God received Jesus. The word used in the Qur'an in these two instances can refer to ordinary death. Nevertheless, the statements of the Qur'an should be interpreted in accordance with the mentality of the audience, as consistent with Christian beliefs, which confirms the ascension of Jesus. In Christianity, belief in the ascension of Jesus has a clear history, and if the Qur'an did not mean the famous ascent, it would divert the minds of the audience by presenting a clear reason. So there is no reason for audience’s mind to turn away from the living ascension, and the verses that say God received Jesus can be understood to mean receiving him alive. On this basis, the Quranic verses can be understood as indicating the return of Jesus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jesus
  • Jesus ascension
  • Jesus descent
  • Quran and Christianity
  • understanding the Quran
آلوسی، شهاب الدین محمود بن عبد الله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع المثانی، تحقق: علی عبد الباری عطیه، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1415ق.
ابن خالویه، حسین بن احمد، اعراب القرائات السبع و عللها، بیروت، دار الکتب العلمیه،1427ق.
ابن عاشور، محمد الطاهر، تفسیر التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی،1420ق.
ابن عطیّه، ابو محمد عبد الحق، المحرّر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت، دار ابن حزم، بی‌تا.
ابن منظور، محمّد بن مکرّم،  لسان العرب، بیروت، دار صادر،1414ق.
بغوی، حسین بن مسعود،  معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، محقق: عبد الرزاق المهدی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی،1420ق.
ثعلبی، احمدبن محمد، الکشف والبیان عن تفسیر القرآن، تحقیق: أبو محمد بن عاشور، بیروت، دارإحیاء التراث العربی،1422ق.
جولدسیهر، اجنتس، مذاهب التفسیر الاسلامی، ترجمة عبدالحلیم النجار، قاهره، مکتبـة الخانجی، 1955.
رشیدرضا، محمد، تفسیرالقرآن الحکیم (تفسیر المنار)، قاهره: الهیئـة المصریـة العامـة للکتاب، 1990.
رازی، أبوعبد الله محمد بن أبی بکر، أنموذج جلیل فی أسئله وأجوبه عن غرائب آی التنزیل، تحقیق: عبد الرحمن بن إبراهیم المطرودى، ریاض، دار عالم الکتب،1413ق.
زجّاج، ابواسحاق ابراهیم السری، معانی القرآن و اعرابه، تصحیح : عرفان بن سلیم، بیروت، المکتبه العصریه،1427ق.
سورآبادی، عتیق بن محمد، تفسیر سور آبادی، تهران، فرهنگ نشر نو، 1381.
شریعت سنگلجی، محو الموهوم، بی‌جا، شرکت چاپخانه تابان، 1323.
شعرانی، ابوالحسن، پژوهش‌های قرآنی علامه شعرانی، گردآوری: محمد رضا غیاثی کرمانی، قم، بوستان کتاب، 1390.
شلتوت، محمود،  الفتاوی، قاهره، دارالشروق، 1424ق.
صالحی نجف‌آبادی، نعمت الله، پژوهش‌های قرآنی، تصحیح: محمدعلی کوشا، تهران، کویر، 1397.
طبری، محمد بن جریر،  تفسیر الطبری: جامع البیان عن تأویل آی القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربیّ، بی‌تا.
فرّاء، یحیی بن زیاد، معانی القرآن، تحقیق عماد الدین بن سید آل درویش، بیروت، عالم الکتب، 1432ق.
قیسی، مکی بن ابی طالب، تفسیر الهدایـة الی بلوغ النهایـة، محقق: محمدعثمان، بیروت،
دارالکتاب العلمیه، 2011.
کتاب مقدس(ترجمه قدیم)؛ شامل کتب عهد عتیق و عهد جدید، بی‌جا، انتشارات‌ ایلام.
نحّاس، ابوجعفر احمد بن محمد،  اعراب القرآن، بیروت، دار و مکتبـة الهلال، 2004م.
Robinson, Neal, Christ in Islam and Christianity, Albany: State University of New York Press, 1991.
Segovia,Carlos A, The Quranic Jesus: A New Interpretation, Berlin: De Gruyter, 2019.