اسلام و گونة همزیستی با ناهمکیشان
دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  پرواضح است که در جهان، ادیانِ بسیاری با باورها و خاستگاه‌های گوناگون وجود دارد. برای پیروان هر دینی نسبت به ادیان دیگر پرسش‌هایی بنیادین مطرح است از قبیل: حقانیت آن ادیان، نجات اخروی و چگونگی تعامل با پیروان آن. در این باره چهار رویکرد مشهور وجود دارد: ابطال‌گرایی1، انحصارگرایی2، شمول‌گرایی3 و کثرت‌گرایی.4 کثرت‌گرایی از موضوع‌های ...  بیشتر

رویکردی جامعه شناختی به مفهوم خدا

مجید موحد؛ مینا صفا

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  مفهوم خدا، پس از مدت‌ها که در جامعه‌شناسی-دین، به حاشیه رانده شده بود، با رویکردهای جدید جامعه‌شناسی دین، دوبارة اهمیت خود را بازیافته است. این مقاله، با تأکید بر مفهوم خدا به عنوان یکی از بنیادی‌ترین مفاهیم جامعه‌شناسی دین و با رویکردی جامعه‌شناختی و برون‌دینی، به دنبال بررسی منشأها، پویایی‌ها و اثرات اجتماعی مفهوم خداست. هر ...  بیشتر

اتحاد نفس با عقل فعال از دیدگاه صدرالمتألهین

مهدی عبدالهی

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  فیلسوفان پیش از ملاصدرا جملگی معقتد بودند که نفس در ذات خود همانند عقول مجرد از ماده است، اما برخلاف عقول، تعلق به بدن داشته، افعال خود را با اضافه تدبیـری بدن از طریق آن انجام می‌دهد و از همین طریق استکمال می‌یابد. ایشان بر همین اساس، معتقد بودند تعاریف ارائه شده برای نفس، ناظر به اضافة نفسیت، یعنی تعلق آن به بدن است و حقیقت نفس را ...  بیشتر

نسبت اخلاق و سیاست در اندیشۀ ارسطو

مجید اکبری؛ فاطمه امین

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  اخلاق و سیاست از شاخه‌های حکمت عملی و در پی تأمین سعادت انسان هستند. سعادت مفهوم محوری اخلاق ارسطوست. او در اخلاق به دنبال مطلوبی است که فی‌نفسه مطلوب باشد، نه آنکه به دلیل چیز دیگر مطلوب باشد. به تعبیر دیگر، ارسطو در پی «خیر اعلاء»است، که همان سعادت است. جامعه هم باید در پی خیر اعلاء باشد، حصول سعادت‌های فردی از راه سعادت‌های اجتماع ...  بیشتر

مقایسة نظریة علم تصدیقیِ یقینی سینوی و نظریة معرفت در معرفت شناسی جدید

مسعود امید

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  در این مقاله، نظریة علم تصدیقی یقینی ابن سینا با نظریة معرفت، از باب مؤلفه‌ها و منابع، در معرفت شناسی جدید و معاصر مقایسه می‌شود. برای این منظور، نخست به تحلیل نظریة ابن‌سینا و معرفت شناسی جدید در مورد دو مسئله مذکور پرداخته شده و سپس به مقایسة آن‌دو اقدام شده است. حاصل این مقایسه آن است که تحلیل ابن‌سینا از علم تصدیقی یقینی با ...  بیشتر

مشاییان و نظریة مثُل

محمد علی تیوای

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  عالم عین از منظر افلاطون به دو دسته تقسیم می‌شود:۱. عالم مثُل، ۲. عالم محسوسات. ارائة نظریة مثُل از سوی افلاطون مبتنی بر همین مبنا بوده است. به طور قطع می‌توان گفت افلاطون با ارائة این نظریه درصدد بود که به گمان خود بتواند پیدایی عالم محسوسات را با نظر به ناپایداری آن و قابل شناخت نبودن یقینی آن توجیه کند. نقادی‌های ارائه شده علیه نظریة ...  بیشتر

وجود شناسی از دیدگاه دوانی

حسین محمدخانی

دوره 9، شماره 4 ، دی 1388

چکیده
  جلال‌الدین محمد بن اسعد دوانی(908-830 ) یکی از برجسته‌ترین متفکران اسلامی‌ مکتب شیراز است که پرداختن به اندیشه‌های او می‌تواند کمک زیادی در شناخت بیشتر این مکتب و تأثیر آن بر فلسفة اسلامی‌ داشته باشد. بی شک مهم‌ترین اندیشه‌های محقق دوانی را می‌توان در نظریات وجودشناسی جستجو کرد. وی در این خصوص با دو رویکرد به بحث می‌پردازد: 1. اساس ...  بیشتر