Evaluating the Minimalistic View of Women from Mulla Sadra's Perspective

Document Type : Scientific-research

Authors

1 PhD student of Ferdowsi University of Mashhad

2 Faculty member of the philosophy department of Razavi University of Islamic Sciences (corresponding author)

Abstract

Today, the issue of women and their ontological position is one of the topics discussed in the field of thought and social sciences. Although this newly emerging issue is not unprecedented in the ideas expressed by the thinkers of the past few centuries, including Mulla Sadra, there are few concise statements by some thinkers on which one can rely to understand the "human value of women" from their perspective. In Mulla Sadra's philosophy, in addition to some statements (fourteen statements) made about women, his philosophical foundations can also be helpful in inferring his view of women status. The present study, through the use of a descriptive-analytical method, tries to answer the question whether Mulla Sadra has a minimalistic view of the human position of women. To answer this question, relying 
on a text-based and a principle-based approach, we conclude that Mulla Sadra’s statements attributing intellectual defect to women neither have the meaning that the society infers from this concept, nor is this meaning attributable specifically to women. To Mulla Sadra, the concept is a level of human being attributable to both males and females. His philosophical foundations manifest the absolute rejection of gender-based nature of the self which can be proof of the equality of human identity among men and women. The paper also refers to several alternative positions taken toward gender-based self and their answers to this question.

Keywords


قرآن کریم
آشتیانی، جلال‌الدین، شرح بر زاد المسافر، قم، بوستان کتاب، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزة علمیه قم)، 1381.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، الشفاء(المنطق)، مصحح: مدکور، ابراهیم بیومی، قم، مکتبـة آیـة الله العظمی المرعشی النجفی، 1405ق.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، النجاة، تهران، دانشگاه تهران. مؤسسه انتشارات و چاپ، 1379.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، الشفاء(الطبیعیات)، قم، کتابخانة عمومی حضرت آیت الله العظمی مرعشی نجفی (ره)، 1405ق.
ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله،کتاب فی النفس على سنـة الاختصار (رسائل ابن سینا (بیدار))، قم، بیدار، 1363 .
ابن‌حمزه، محمد بن علی، الوسیلـة الی نیل الفضیله، قم، مکتبـة آیـة الله العظمی المرعشی النجفی، 1408 ق.
ابن فارس، احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغـة، قم، مکتب الاعلام الاسلامی، 1404 ق.
ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دار صادر، 1414 ق.
اکرمی، سیدمحمد؛ رضا پازوکی، سمانه عرب، "مبانی اخلاقی، فقهی و حقوقی تغییر جنسیت"، فصلنامة اخلاق در علوم و فناوری، 8(4)، ص23-12، 1392.
انصاری، مرتضی، کتاب النکاح، قم، مطبعـة باقری، 1415ق.
بجنوردی، حسن، القواعد الفقهیـة، قم، نشر الهادی، 1377.
بیات، عبدالرسول؛ فرهنگ واژه‌ها، قم، مؤسسة اندیشه و فرهنگ دینی، 1386.
حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید (الجوهر النضید و رسالـة التصور و التصدیق)، قم، بیدار، 1363.
حیدرى، على نقى، اصول الاستنباط،  قم، بی‌نا، 1412ق.
جوهرى، اسماعیل بن حماد، الصحاح: تاج اللغـة و صحاح العربیـة، بیروت، دارالعلم للملایین، 1376ق.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دارالقلم، 1412ق.
زبیدى، محمد بن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر ، 1414ق.
ساناساریان، الیز، جنبش حقوق زنان در ایران، ترجمة نوشین احمدی، تهران، نشر اختران، 1384.
سبزواری، ملاهادی، اسرار الحکم، تصحیح: کریم فیضی، قم ، مطبوعات دینی، 1383.
سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومه فی المنطق و الحکمـة، ج2، تحقیق: محسن بیدارفر، قم، بیدار، 1390.
شعیری، محمد بن محمد، جامع الأخبار(للشعیری) - نجف، بی‌نا، بى‌تا.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمـة المتعالیـة فی الأسفار العقلیـة الأربعـة، قم، مکتبـة المصطفوی، 1368.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، تفسیر القرآن الکریم، مصحح: خواجوی، محمد، قم، بیدار، 1366(الف).
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم،کسر أصنام الجاهلیـة، مصحح: محسن جهانگیری، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1381.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، مصحح: خواجوی، محمد، تهران، مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران ، 1363 .
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح الهدایـة الاثیریـة، بیروت، مؤسسـة التاریخ العربی، 1422ق.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، المبدأ و المعاد، بی جا، بی نا، بی تا.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، رسالة سه اصل، مصحح: نصر، حسین ، تهران، دانشگاه تهران، 1340.
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیـة فی المناهج السلوکیـة، مصحح: آشتیانی،    
   جلال الدین، محشی: سبزواری، هادی بن مهدی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1360 .
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، شرح أصول الکافی، مصحح: خواجوی، محمد، محشی: نوری، علی بن جمشید، تهران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی. مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، 1366(ب) .
صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، عرشیه، اصفهان، دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، 1341.
طریحى، فخر الدین بن محمد، مجمع البحرین، تهران، مرتضوی، 1375 .
طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1365 .
طبرسى، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372.
عراقى، ضیاءالدین، تحریر الأصول، قم، بی‌نا، 1363.
فخر رازى، محمدبن عمر، التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت، دارإحیاء التراث‌العربی،1420ق.
فراهیدى، خلیل بن احمد، کتاب العین، قم، نشر هجرت، 1409ق.
فیض کاشانى، محمد بن شاه مرتضى، تفسیر الصافی، تهران، مکتبـة الصدر، 1415 ق.
قدردان قراملکی، محمدحسن، "جایگاه انسانی زن"، کوثر معارف سال پنجم، شمارة 12، زمستان 1388، ص62-28.
قطب الدین‌ شیرازی‌، محمود بن‌ مسعود، حکمـة الإشراق (تعلیقه ملا صدرا)، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1392. 
کاتبی قزوینی، علی بن عمر، شروح الشمسیـة، بیروت، شرکـة شمس المشرق، بی‌تا.
مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌، 1368.
مظفر، محمدرضا، أصول الفقه، قم، طبع انتشارات اسلامى ، 1430ق.
مظفر، محمدرضا، المنطق، قم، اسماعیلیان، 1366.
هاشمی شاهردوی، سیدمحمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت، قم، موسسة دائرة المعارف فقه اسلامی، 1382 .
یزدی، عبدالله بن حسین، الحاشیـة علی تهذیب المنطق للتفتازانی، قم، جماعـة المدرسین فی الحوزة العلمیـة بقم، مؤسسـة النشر الإسلامی، 1412ق.