Knowledge by Presence as Effective on Sensory Perception and its Epistemological Underpinnings from the Viewpoint of Transcendent Theosophy

Document Type : Scientific-research

Authors

Allameh Tabataba'i University

Abstract

There are two steps in the process of sensory perception: the sensory organ’s sense-impression and the soul’s perception. The first step is materialistic and the second one abstract. According to the union of the body and soul, the soul apprehends the sensory organs’ sense impressions, and the soul’s apprehension is considered knowledge by presence. Some commentators of transcendent theosophy, like Allameh Tabatabai and Shahid Motahhari, support this viewpoint. From their point of view, the ability to explain the cause of sensory errors is an epistemological inseparable part of this theory. It is also an epistemic foundation upon which indirect realism theory can be defended in relation to the subject matter of sensory perception, as advocated by great scholars of Islamic theosophy. The acceptance of the knowledge by presence as belonging to the sensory organs’ sense perceptions is compatible with the concept of acquired knowledge. Ibn Sina and Mulla Sadra believe in acquired knowledge, while Suhrawardi and Sabzevari believe in knowledge by presence. According to the latter view, the soul finds its self outside, so the mismatch of perception with the outside is not conceivable, while in the encounter of sense organs with the outside, in some cases a form which is incompatible with reality presents itself to the soul. Thus one cannot imagine the presence of sensory perception.

Keywords

References

  1. ابن‌‌‌سینا، حسین‌بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغـة، 1375.
  2. _______، التعلیـقات، تحقـیق از عبـدالرحمن بـدوى‏، بیـروت‏، مکتبــة الاعلام‌الاسلامى‏،
  3. (2)ق.‏
  4. _______، الشفاء(الطبیعیات)، ج‏2 (النفس)، به تحقیق سعید زاید، قم‏، مکتبـة آیـة الله المرعشى‏،
  5. (1)ق.‏
  6. پویمن، لوئیس پی، معرفت شناسی مقدمه‌ای بر نظریة شناخت، ترجمة رضا محمدزاده، تهران،
  7. دانشگاه امام صادق(ع)، 1387.
  8. حسین‌‌‌زاده، محمد، پژوهشی تطبیقی در معرفت شناسی معاصر، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی
  9. امام خمینی (ره)، 1382.
  10. خسروپناه، عبدالحسین و عاشوری، مهدی، رئالیسم معرفتی، تهران، مؤسسة پژوهشی حکمت و
  11. فلسفه ایران، 1393.
  12. رازی، فخرالدین، المباحث المشرقیـة فى علم الالهیات و الطبیعیات‏، قم، بیدار، 1411ق.
  13. رازی، قطب الدین و باغنوی، حبیب الله، الهیات المحاکمات مع تعلیقات الباغنوى، تهران، میراث
  14. مکتوب، 1381.‏
  15. رضـایی، رحمـت الله، نظام معـرفت شـناسی سینوی، ج2، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام
  16. خمینی(ره)، 1395.
  17. سبزوارى‏ ،‌هادی بن مهدی، اسرار الحکم، به تصحیح کریم فیضى‏، قم‏، مطبوعات دینى‏، 1383.
  18. _______، شرح المنظومـة، تصحیح و تعلیق از آیت الله حسن زاده آملى‏، تهران‏، نشر ناب‏،
  19. -1369.
  20. شیخ اشراق‏، مجموعه مصنفات، به تصحیح و مقدمه‌هانرى کربن و سید حسین نصر، چ2، تهران‏،
  21. مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگى‏، 1375.
  22. صدرالمتألهین، التعلیقات علی شرح حکمـة الاشراق، پیشگفتار و تصحیح: حسین ضیائی،
  23. کالیفرنیا(ایالات متحده آمریکا)، انتشارات مزدا، ، 2010.
  24. _______، الحاشیـة على الهیات الشفاء، قم‏، بیدار، بی تا.
  25. _______، الحکمـة المتعالیـة فى الاسفار العقلیـة الاربعـة، چ3‏، بیروت‏، دار احیاء التراث‏، 1981.‏
  26. _______، الشواهد الربوبیـة فى المناهج السلوکیـة، تصحیح و تعلیق از سید جلال الدین
  27. آشتیانى‏، چ2‏، مشهد، المرکز الجامعى للنشر، 1360.
  28. _______، المبدأ و المعاد، به تصحیح سید جلال الدین آشتیانى‏، تهران‏، انجمن حکمت و
  29. فلسفه ایران‏، 1354.
  30. _______، شرح الهدایـة الاثیریـة، بیروت، موسسة التاریخ العربى، 1422ق.
  31. _______، مجموعه رسائل فلسفى، به تحقیق حامد ناجى اصفهانى، تهران‏، حکمت‏، 1375.
  32. _______، مفاتیح الغیب، تهران‏، مؤسسة تحقیقات فرهنگى‏، 1363.
  33. صلیبا، جمیل و صانعی، منوچهر، فرهنگ فلسفى، تهران، حکمت، 1366.
  34. طباطبائی، سیدمحمدحسین، اصول فلسفه و روش رئالیسم، با پاورقی مرتضی مطهری، قم، صدرا،
  35. _______، بدایـة الحکمـة، بیروت، دار المصطفی للطباعـة و النشر، 1402ق.
  36. _______، نهایـة الحکمـة، به تحقیق عباس‌‌‌علی زارعی سبزواری، چ2، قم، مؤسسة النشر
  37. الاسلامی، 1427ق.
  38. طوسی، خواجه نصیرالدین، تلخیص المحصل، چ2‏، بیروت‏، دار الاضواء، 1405ق‏.
  39. _______، شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، چ2، قم، نشر البلاغـة، 1375.
  40. عبودیت، عبدالرسول، درآمدی به نظام حکمت صدرائی، ج2 ، تهران، سازمان مطالعه و تدوین
  41. کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1386.
  42. مدرس طهرانی، آقاعلی، مجموعه مصنفات، تصحیح محسن کدیور، تهران، اطلاعات، 1378.

Files

Share

How to cite

Statistics