اعتبار معرفت‌شناختی نظریة"معرفت قدسی" سنت‌گرایان در محک صدق و توجیه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه فلسفه و حکمت اسلامی ، دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان(نویسندة مسئول)

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته فلسفه و حکمت اسلامی،دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

سنت‌گرایان با دیدگاهی سلبی نسبت به معرفت‌شناسی مدرن پسادکارتی، صحبت از معرفتی کرده‌اند که دارای صبغه‌ای مابعدالطبیعی و ناظر به مراتب مختلف وجود است. آنها با حکم به عدم کفایت تجربه و استدلال که محور معرفت‌شناسی پسارنسانس هستند، منبع اصلی معرفت و دست‌یابی به حقیقت را عقل شهودی می‌انگارند. شهودگرایی در سنت‌گرایی، در حد روش باقی نمی‌ماند و به نظر می‌رسد با نوعی تحول پارادایم مواجه‌ایم که می‌کوشد انگاره‌های دیگر را تغییر دهد. مسئلة این مقاله آن است معرفت قدسی چه نسبتی با معرفت و دو رکن جدایی‌ناپذیر آن، یعنی صدق و توجیه دارد؟ آیا اساساً امکان تحقق معرفت قدسی وجود دارد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها، ابتدا به تحلیل ارکان معرفت قدسی و نسبت آن با معرفت پرداخت. اشتراک لفظ و خلط مفهوم و مصداق در کابرد واژة حق، محدودیت و انتقال‌ناپذیری شهود، نامتعارف بودن، تفسیرپذیری و عدم وحدت تجارب شهودی از انتقادات معرفت‌شناختی وارد بر معرفت قدسی هستند. همچنین تحقق‌پذیری این معرفت در جهان مدرن واقع‌گرایانه به‌نظر نمی‌رسد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Epistemological Validity of Traditionalists’ Theory of "Sacred Knowledge": Its Truth and Justification

نویسندگان [English]

  • Zahra Hosseini 1
  • Fateme Sahraei 2
1 Faculty member of Islamic Philosophy and Wisdom Department, Shahid Madani University of Azerbaijan (corresponding author)
2 Master's student in the field of Islamic philosophy and wisdom, Martyr Madani University of Azerbaijan
چکیده [English]

Adopting a rigid perspective toward post Cartesian modernity, traditionalists have referred to a type of knowledge which has a supernatural quality and is related to degrees of existence. Rejecting the efficacy of experience and argument which are considered pivotal to post-renaissance epistemology, they assume that intuitive knowledge is the main source of intellect and getting access to truth. Intuitionism in traditionalism moves beyond methodology. It seems that we are facing a sort of paradigm shift which tries to change the established assumptions. The present article deals with the issue of whether the sacred knowledge could basically be called knowledge or not. To answer this question, we examine the two necessary elements of knowledge, truth and justification. Theconclusion is that most of traditionalists’ claims are irrational and have no justification. The realization of this knowledge in the contemporary modern world appears unrealistic. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Traditionalism
  • Seyed Hossein Nasr
  • Sacred Knowledge
  • epistemology
  • intuition

مراجع

ابن‌سینا، حسین‌بن عبدالله، الشفاء، تصحیح سعید زاید، قم، مکتبه آیـة الله مرعشی، 1404ق.
افلاطون، دورة آثار، ترجمة محمدحسن لطفی، تهران، خوارزمی، 1378.
الیاده، میرچا، مقدس و نامقدس: ماهیت دین، مترجم بهزاد سالکی، تهران، علمی و فرهنگی،
   1375.
الیاده، میرچا، شمنیسم: فنون کهن خلسه، ترجمة محمدکاظم مهاجری، قم، نشر ادیان، 1387.
الدمدو،کنت، سنت­گرایی: دین در پرتو فلسفة جاودان، ترجمة رضا کورنگ بهشتی، تهران، حکمت، 1389.
برادفوت، وین، تجربة دینی، ترجمة عباس یزدانی، تهران، طه، 1393.
پویمن، لوییس پی، معرفت‌شناسی مقدمه­ای بر نظریه شناخت، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق، 1388.
جوادی آملی، حسین بن عبدالله، رحیق مختوم (شرح حکمت متعالیه)، بخش دوم از جلد اول، قم، اسراء، 1382.
سهروردی، یحیی بن حبش، مجموعه مصنفات، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی، 1372.
شمس، منصور، آشنایی با معرفت شناسی ،تهران، هرمس، 1384.
شوان، فریتهوف، اسلام و حکمت خالده،تهران، نشر مرکز بین المللی گفتگوی تمدن ها، 1384.
گولد، جولیوس و ویلیام کولب، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمة محمد جواد زاهدی، تهران، نشر مازیار، 1384.
نصر، سیدحسین، اسلام و تنگناهای انسان متجدد، تهران، نشر سهروردی، 1383.
نصر، سیدحسین، «تجدد دین را تضعیف کرده است»، بازتاب اندیشه(77)، 1385.
نصر،سید حسین، معرفت و معنویت، تهران، نشر سهروردی، 1388.
نصر، سیدحسین، نیاز به علم مقدس، ترجمة حسن میانداری، قم، نشر موسسه فرهنگی طه، 1378
هایدگر، مارتین، پرسش از تکنولوژی، در فلسفة تکنولوژی، تهران، نشر مرکز، 1389.

Aslan, Adnan, Religious Pluralism in Christian and Islamic Philosophy: The   Thought of John Hick and Seyyed Hossein Nasr, London: Routledge, 1998.

Burckhardt, Titus, Alchemy: Science of the Cosmos, Science of the Soul, Penguin Books, Baltimore, 1974.

Guenon, Rene, The Multiple States of Being,1984.
Schuon, Frithjof, Understanding Islam. London: Allen & Unwin, 1976.
Schuon, Frithjof, Spiritual Perspectives and Human Facts. London: Perennial Books, 1967.
Schuon, Frithjof, In the Tracks of Buddhism. London: Allen & Unwin, 1968.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار