ابن خلدون یکی از بنیانگذاران فلسفة تاریخ و علوم اجتماعی است و اثر مهم وی نیز که به مقدمة ابن خلدون شهرت یافته، موضوع در این دو دانش است. اهمیت ابن خلدون در این است که بسیاری از مفاهیم به کار رفته در فلسفة تاریخ و جامعه شناسی نوین متأثر از اصطلاحها و واژههایی است که توسط او ابداع شده است. او بر خلاف مورخان پیشین که حوادث تاریخی را مستقل از پدیدههای اجتماعی بررسی میکردند، بر آن است که حوادث تاریخی معلول پدیدههای اجتماعی هستند و جوامع بشری را مشمول نظام علّی و معلولی میداند و معتقد است علتهای اجتماعی از ذات جامعه نشأت میگیرند و از این نظر در تحلیل و تبیین حوادث تاریخی از اصل علّیت مدد میگیرد یعنی او به جای اینکه بررسی کند چه چیز اتفاق افتاد است در پی آن است که بداند و بررسی کند چرا اتفاق افتاد است؟ در این مقاله تلاش شده تا حدودی دیدگاههای این فیلسوف و مورخ مبتکر مسلمان را در باب فلسفة تاریخ و علم الاجتماع بررسی و معرفی کنیم.