حرکت مکانی به تأکید ابن‌سینا و ابوالبرکات بغدادی از اقدم انواع حرکات است. ابن‌سینا حرکت مکانی را تنها حرکت بر خط راست می‌‌داند و حرکت وضعی را حرکت مکانی نمی‌‌داند، زیرا از نظر او حرکت مکانی حرکتی است که در آن متحرک از مکان خود به طور کامل خارج می‌‌گردد و در حرکت وضعی تنها موقعیت اجزای جسم نسبت به اجزای مکان تغییر می‌‌کند و در مجموع جسم در مکان خود قرار دارد. ابوالبرکات بغدادی حرکت‌های‌اینی و وضعی اعم از دایره‌ای و مستقیم را حرکت مکانی می‌‌داند. ابن‌سینا حرکت مکانی را به قطعیه و توسطیه تفکیک می‌‌کند و برای یکی وجود ذهنی و دیگری وجود عینی قائل است. ابوالبرکات چنین تمایزی را بین حرکت‌های مکانی قائل نیست و حرکات را که با تعریف علی عامل رسیدن علت به معلول می‌‌داند، اجمالاً دارای نوعی از وجود می‌‌داند هر چند که این وجود یکپارچه نیست او این وجود را به تعریف تشکیکی ارسطو از وجود ارجاع می‌‌دهد. ابن‌سینا نیروی محرکه را غیر از جسم متحرک می‌‌داند، ابوالبرکات اگر چه بر‌این موضوع تأکید می‌‌کند اما تداوم حرکتی را که در جسم ایجاد شده است ناشی از خود جسم می‌‌داند. در مورد حرکت بر خط راست در راستای قائم ابن‌سینا به سکون میان حرکت بالاسو و پایین سو قائل است، اما ابوالبرکات می‌‌گوید که برای سکون جسم در نقطة اوج نه سبب عدمی‌‌پذیرفتنی است و نه سبب وجودی، بنابر‌این از نظر او حرکت از پایین به بالا و بر عکس مجموعا یک حرکت است.
)