بررسی نظریه جداسازی آموزه‌های دینی از علوم بشری در کشف معارف دینی

نوع مقاله : مقاله کوتاه

نویسندگان

1 دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 دانشگاه علوم اسلامی رضوی‌

چکیده

از مباحث مهمّی که از آغاز پیدایش دین در باب دین‌شناسی مطرح بوده، روش کشف معارف دینی است. یکی از روش‌هایی که در این باره مورد توجه قرار گرفته روشی است که دین‌شناس سترگ و اندیشمند توانا حضرت آیت الله میرزا مهدی اصفهانی ارائه کرده است. بر اساس این روش معارف دینی به ویژه معارف مربوط به خدا شناسی یک امر فطری بوده و پس از تقوا و عبادت در پرتو نور عقلی که خارج از حوزه وجود انسان است مکشوف می‌گردد؛ اما داده‌های عقلانی که از طریق قوة عقلی انسان پدید می‌آید و برهان‌های عقلی که بر بدیهیات استوار بوده و به وسیله نیروی ادراکی انسان تحقق می‌یابد و همچنین معارف برون دینی، نه تنها در کشف معارف دینی دخالت ندارد؛ بلکه مانع و حجاب برای معارف مزبور قلمداد می‌شود.در بررسی این نظریه به روش توصیفی - تحلیلی این مطلب به دست آمده که هم کشف معارف دینی به وسیله عقلی خارج از وجود انسان خالی از ابهام نیست و هم مانع بودن استدلال‌های عقلی مبتنی بر بدیهیات و معارف بیرون دینی قابل دفاع نبوده و با مشکل جدی مواجه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

separation theory study religious teachings of human sciences in religious education

چکیده [English]

of the important issues that since the beginning of the emergence of religion in the theology , discovered method of religious education . One of the ways in which it is considered that the great theologian and thoughtful capable Ayatollah Mirza Mehdi Ispahani . Under this technique especially religious education , Education related to theology is a natural and after piety and praying in the light of reason that is outside the range of human existence ; but intellectual data revealed through the human intellect and proof of intellect was based on the obvious and is a realization of human cognitive force , as well as religious education abroad , not only does not interfere in the discovery of religious education , but the barrier and the Education for wearing the hijab .
in the study of theory - this descriptive approach that discovered religious education by rational outside of human existence of ambiguity barrier and rational arguments based on the obvious and out of religious defensible and is facing a serious problem .

کلیدواژه‌ها [English]

  • religious education
  • Discovery of religion
  • Aql Nuri and rational arguments
  1. قرآن کریم.
  2. آخوند خراسانی، محمد کاظم، کفایه الاصول، سه جلدی، ج 2، تحقیق و تعلیق عباس علی زارعی، چاپ پنجم، قم، موسسسه نشر اسلامی، 1429 ه، ق.
  3. اصفهانی، میرزا محمد مهدی، مصباح الهدی، تحقیق و مقدمه حسن جمشیدی، چاپ اول، قم، بوستان کتاب، 1387ه.ش.
  4. اصفهانی، میرزا محمدمهدی، ابواب الهدی، تحقیق و مقدمه حسن جمشیدی، چاپ دوم، قم، بوستان کتاب، 1368 ه . ش .
  5. اصفهانی، میرزا محمدمهدی، تقریرات درس معارف، نسخه ی اصلی.
  6. جوادی آملی، عبدالله، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، تنظیم و تحقیق احمد واعظی،چاپ اول، نشر اسراء، قم 1386 هـ ش.
  7. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، چاپ اول، سی جلدی، بیروت،، موسسه البیت، 1413 ه، ق.
  8. حکیمی، محمد رضا، مقام عقل، چاپ سوم، قم، انتشارات دلیل، 1391 ه ش.
  9. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، چاپ اول، لبنان - سوریه، دار العلم - الدار الشامیة، 1412 ه‍ ق.
  10. رضایی، محمد محمد، الهیات فلسفه، چاپ اول، قم، مؤسسه بوستان کتاب، 1391ش.
  11. سبحانی، محمدتقی، نقد و نظر، شماره 3ـ4، تابستان و پاییز 1374 هـ.ش.
  12. عارفی شیر داغی، محمد اسحاق، رابطه نفس و بدن، چاپ اول، مشهد، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی، 1392 ه، ش.
  13. فیاض لاهیجی، عبدالرزاق، گوهر مراد، تصحیح و تحقیق و مقدمه زین العابدین قربانی لاهیجی، چاپ اول، تهران، وزارت فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1372 ه . ش .
  14. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، صد و ده جلدی، چاپ دوم، بیروت، موسسه الوفا، 1403 ه، ق.
  15. مظفر، محمد رضا اصول فقه، دو جلدی، بی چا، بی جا، نشر دانش اسلامی، 1405 ه، ق.
  16. موسوی، سیدمحمد، آئین و اندیشه، چاپ اول، تهران، انتشارات حکمت، 1382ش.
  17. سبحانی، جعفر، فرهنگ عقاید مذاهب اسلامی، چاپ دوم، قم، انتشارات توحید، 1378ش.
  18. ابوزهره، محمد، تاریخ المذاهب الاسلامی، بی چا، بیروت، دار الفکر العربی، بی تا.
  19. ماجد، فخری، سیر فلسفه در جهان اسلام، ترجمه فارسی زیر نظر نصرالله پورجودی، چاپ اول، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1372ش.
  20. سخنور، محمد داوود، نقش عقل در معرفت دینی از دیدگاه غزالی و کی یرکگور، چاپ اول، قم، مؤسسه بوستان کتاب، 1389ش.