بررسی تطبیقی تعریف فارابی از زیبایی با تعاریف مشهور متقدّم و متأخر

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران

چکیده

زیبایی یکی از کشش­های روح بشر است. رُکن اصلی و مقوِّم هنر هم زیبایی است، هنر حضور حداکثری در زندگی بشر امروز دارد.آثار هنری بسته به این که هنرمند چه تعریفی از زیبایی دارد، متفاوت و متنوع می شوند. پس ماهیّت زیبایی به تبع هنر در زمان ما اهمیت ویژه­ای پیدا کرده است. در طول تاریخ برای زیبایی تعاریف گوناگونی ارائه شده است. در این جُستار ابتدا تعریف فارابی از زیبایی محور مقایسه واقع شده، آنگاه تعریف افلاطون، ارسطو، فلوطین از متقدمین و تعریف هیوم، کانت، هگل، شلینگ و...از متأخرین با آن مقایسه شده است.  این مسأله که تعریف فارابی از زیبایی چه ویژگی­های اختصاصی نسبت به تعاریف مشهور دیگر دارد؟ پرسش اصلی این پژوهش است. آفاقی یا  انفسی بودن زیبایی طبق تعریف فارابی و کاربردی بودن یا نبودن آن در دوره معاصر، دو مسأله فرعی این پژوهش­اند. طبق تعریف فارابی زیبایی یعنی تحقق وجود برتر و کمال نهایی در هر نوع و پدیده ای، اعم از طبیعی یا مصنوع. در این پژوهش نشان داده شده است که تعریف فارابی نسبت به تعاریف متقدمین و متأخرین جامع­تر و کامل­تر است. تعریف فارابی شامل زیبایی­های مجرّدات و امور معنوی هم می­شود. در حالی­که دیگر تعاریف فاقد این مزیت­اند. طبق تعریف فارابی زیبایی امری عینی و آفاقی است.تعریف فارابی درون مکتبی یا درون دینی نیست. همه هنرمندان از هر دین و مکتبی می­توانند آن را مبنا قرار دهند. تعریف فارابی  برای همه زمان­ها و مکان­ها بخصوص عصر ما کاربردی است.در صورتی که هنرمندان تعریف فارابی را مبنای آثار هنری خود قرار بدهند، می توانند حرف­های نو و بدیعی در عرصه هنر جهانی داشته باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A comparative discussion of Farabi's definition of beauty with Some other famous definitions

چکیده [English]

The beauty is one of the human spirit tendency and foundation of art. So it is important in our time that is age of communication. A lot of definition for beauty presented. Some of them are famous. In this article Farabi's definition of beauty is base. Some other definitions as from Plato , Aristotle, Plotinus ,Hume, Kant ,Hegel, Hutcheson were compared with it . So the main question of this article is: Farabi's definition of beauty has what specific features compared to other definition? We illustrate Farabi's definition of beauty is more comprehensive and complete than other definitions. According to Farabi's definition, beauty is exactness of supreme binge and ultimate perfection of a kind. His definition contains God and unseen creatures such as Angles. His definition of beauty is objective and practical and not school – based.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Beauty"- "Farabi"- "Harmony"-"Proportionality"- "tunable"

مراجع

  1. • ابن سینا، الشفاء(المنطق،الهیات،الریاضیات)،تحقیق: ابراهیم مدکور،الاب قنواتی،قم، انتشارات کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی،1405هـق.
  2. • ------،النجاة من الغرق فی بحر الضلالات، ویرایش محمد تقی دانش پژوه،تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1379
  3. • احمدی،بابک، حقیقت و زیبایی، نشر مرکز، تهران، 1386، چاپ چهاردهم.
  4. • ارسطو؛ فنّ شعر،عبد الحسین زرین کوب، تهران، امیر کبیر، 1387
  5. • ارسطو، متافیزیک، ترجمه شرف الدین خراسانی،تهران، انتشارات حکمت،1348
  6. • افلاطون، مجموعه آثار، ترجمه محمد حسن لطفی، انتشارات خوارزمی، تهران،1380ج 2و 3.
  7. • امبرتواکو،تاریخ زیبایی، ترجمه: هما بینا، انتشارات ،فرهنگستان هنر، 1391،چاپ دوّم
  8. • بووی، اندره، زیبایی شناسی و ذهنیت (از کانت تا نیچه)، ترجمه: فریبرز مجیدی، فرهنگستان هنر، تهران، 1386، چاپ دوم.
  9. • تولستوی، لئون، هنر چیست؟، ترجمه کاوه دهقان، تهران: موسسه انتشارات امیر کبیر، 1387.
  10. • ژیلسون، اتین، درآمدی بر هنرهای زیبا، ترجمه: بیتا شمسینی، انتشارات فرهنگستان هنر،تهران، 1386
  11. • شیرازی، صدرالدین محمّد، اسرارالآیات،تصحیح: محمد خواجوی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه، 1360
  12. • شیرازی، صدرالدین محمّد، المبدأ و المعاد،تحقیق: سید جلال الدین آشتیانی،قم، بوستان کتاب،1380.
  13. • فارابی، ابونصر،آراء اهل المدینة الفاضلة ومضادتها،بیروت: مکتبة الهلال،1995م
  14. • فارابی،ابونصر، السیاسة المدنیة، التحقیق: الدکتور فوز نجار، المطبعة الاثولیکیه، بیروت، 1988م.
  15. • فلوطین،تاسوعات، ترجمه فرید جبر، بیروت مکتبة الناشرون، 1997م
  16. • کانت، ایمانوئل، نقد قوّه حکم، ترجمه: عبدالکریم رشیدیان، نشر نی، تهران، 1390، چاپ ششم.
  17. • هاشم نژاد، حسین، زیبایی شناسی در آثار ابن سینا، شیخ اشراق و صدرالمتألهین، انتشارات سمت، تهران، 1382.
  18. • هاید ماینر، ورنن،تاریخِ تاریخ هنر،ترجمه مسعود قاسمیان،تهران: فرهنگستان هنر،1387.
  19. • الهندی، علاء الدین علی المتقی ابن حسام الدین الهندی، کنز العمّال فی سُنن و الاقوال، بیروت: مکتبة التراث الاسلامی، 1397 ه.ق
  20. • منابع انگلیسی
  21. • Aristotle(1987)The poetics of aristotle,trans.S.Halliwell, Chaprl Hill: University of North Carolina press
  22. • Hume.D.(1985) Of the Standard of Taste , Essays Moral, Political and Literary, ed E Miller, Indianapo

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار