نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• طاهر کریم زاده ¹
• ابراهیم نوئی ²
• عباس میرزایی ²

¹ عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه شهید مدنی آذربایجان (نویسندة مسئول)

² عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

آموزه بداء ازجمله اختصاصات اعتقادی شیعه است، از‌ این‌رو همواره مورد طعن و انتقاد مخالفان قرار گرفته است. آنان شیعیان را متهم به نسبت دادن جهل و پشیمانی به خدا کرده و زبان به طعن ‌ایشان گشوده‌اند. در مقابل ‌ایشان نیز‌ اندیشوران شیعی همواره از‌ این آموزه دفاع کرده و هرکدام بر اساس نظام فکری خود، در پی تبیین حقیقت بداء و تحلیل صحیح رابطة آن با صفات الهی بوده‌اند. از میان بزرگانی که در عصر حاضر به تحلیل آموزه بداء پرداخته، آیت الله سید محمد کاظم عصار است. وی از آخرین حکمایی است که به صورت مفصل به مسئلة بداء پرداخته و در‌ این باب، رساله‌ای مستقل با مشی فلسفی- عرفانی نگاشته است. ابتکارات آیت الله عصار در تبیین حقیقت بداء، به‌ویژه نگاه عرفانی وی در‌ این باب بی‌نظیر است. وی توانست با استفاده از مبانی فلسفی صدرایی و بهره‌گیری از مبانی عرفانی، تبیین بدیع و تازه‌ای از حقیقت بداء، رابطة آن با علم و ارادة خداوند و تقدیر الهی، ارائه داده و نحوة وقوع آن در علم و اخبار معصومان(ع) را تبیین کند. چیستی حقیقت بداء و چگونگی تحلیل رابطه آن با علم، اراده و تقدیر الهی و علم و عصمت معصومان (ع) از دیدگاه وی، مسئلة پژوهش حاضر است.

کلیدواژه‌ها

• آمـوزه بداء
• سیـدمحمـدکاظم عصار
• صفـات خداوند
• تقدیر الهی
• علم معصومان (ع)

عنوان مقاله [English]

An Analytic View of Ayatollah Seyyed Muhammad Kazem Assar’s Viewpoint in His Explanation of the Doctrine of Badā’

نویسندگان [English]

• taher karimzadeh ¹
• ebrahim noei ²
• Abbas Mirzaie ²

¹ Faculty member of the Department of Education of Shahid Madani University of Azerbaijan (Corresponding Author)

² Faculty member of Shahid Beheshti University

چکیده [English]

The doctrine of Badā’, as a specific attribute of Shiite beliefs, has constantly been the subject of derision and criticism by Shia opponents. They have accused the Shiites of attributing ignorance and remorse to God and, for that reason, have taunted them as such. In response, Shiite scholars have always defended the doctrine of Badā’ and tried, based on their own thought systems, to clarify the true nature of Badā’ and to provide an accurate account of its relationship with the divine attributes. Ayatollah Seyyed Muhammad Kazem Assar is among the recent great figures who have dealt with the doctrine of Badā’ in detail. He has developed an independent treatise on this subject with a philosophical-mystical approach. Ayatollah Assar’s initiatives in explaining the truth of Badā’, especially his mystical view of it, are unique. Using Sadra’s philosophical and mystical principles, he has managed to provide a novel and new explanation of the truth of Badā’, its relationship with the knowledge and will of God and divine destiny, and the way it is expounded through the knowledge and narratives of the Ma’suumin (P.B.U.T.). Adopting his viewpoint, the present paper is an attempt to explain the truth of Badā’ and to analyze its relationship with Knowledge, will and divine destiny, and the knowledge and infallibility of the Ma’suumin (P.B.U.T.). 

کلیدواژه‌ها [English]

• doctrine of Badā’
• Seyyed Muhammad Kazem Assar
• attributes of God
• devine destiny
• knowledge of the Ma’suumin (P.B.U.T.)