نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی (نویسندة مسئول)

چکیده

مسیح‌شناسی مبتنی بر آگاهی که در الهیات جدید مسیحی توسط شلایر ماخر مطرح شد برخلاف الهیات سنتی بر طبیعت بشری عیسی تأکید بیشتری می کرد و امتیاز عیسی را در داشتن شناختی ناب و مستمر از خداوند می دانست که عصمت از گناه را نیز برای وی همراه می‌آورد. این مقاله در پی آن است تا با بررسی نحوۀ تأیید عیسی از سوی روح القدس در قرآن کریم قرابت مدلول آیات مرتبط با مسیح‌شناختی جدید مسیحی را در تبیین توانمندی‌های فراعادی عیسی روشن سازد. برای این منظور تفسیر آیات مرتبط در تفاسیر روایی و کلامی جمع‌آوری و با دیدگاه شلایرماخر در مورد طبیعت انسانی عیسی مقایسه شده است. در نتیجه مشخص شد که برخی تفاسیر با الهام از روایات و تحلیل فلسفی، روح‌القدس را عالی‌ترین مرتبه از مراتب روحی انسان معرفی کرده‌اند. این مرتبه در انسان‌های کامل و برخی پیامبران همچون عیسی شکوفاست و ایشان را قادر می‌سازد تا با مدد از آن، شناختی حضوری از خداوند و دیگر حقایق به دست آورند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Confirmation of Descent of Holy Spirit on Jesus Christ in the Holy Qur'an and Schleiermacher’s consciousness Christology

نویسنده [English]

  • mohammadrasool imanikhoshkhoo

Faculty member of Shahid Beheshti University (Corresponding author)

چکیده [English]

In some verses of the holy Qur’an, there are references to the descent of the Holy Spirit on Jesus Christ. Although, from the perspective of traditional and trinity Christology, it is possible to consider them as evidence for a distinction for Jesus Christ, close consideration of the Holy Spirit referents in exegetic and narrative sources fails to confirm this perception. It is rather an indication of a Christ’s characteristic for which similar explanations can be found in modern Christology. The present paper is an attempt to find the points of similarity between Schleiermacher’s Christology which puts emphasis on Jesus' privilege of having a pure and continual knowledge of God giving him the infallibility of sin and the Islamic commentators’ interpretation of the Holy Qur'an’s verses which confirm the descent of the Holy Spirit on Jesus. Results of the study suggest that the shift of modern Christology from the concept of the union of the divine and the human in Jesus to the perception of the Holy Spirit as the highest human spiritual level provides a much better framework for the interpretation of the Qur’anic verses which deal with the confirmation of the descent of the Holy Spirit in Jesus. This rank which flourishes in perfect human beings and some prophets like Jesus enables them to gain direct knowledge of God and other truths with His help.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Spirit
  • Christology
  • Schleiermacher
  • Jesus Christ
قرآن کریم
آلوسی، سید محمود، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت دارالکتب العلمیه، 1415ق.
ابن کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمر، تفسیر القرآن العظیم، بیروت دارالکتب العلمیه، 1419ق.
بلخی، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، بیروت، دار احیاء التراث، 1423ق.
بغوی، حسین بن مسعود، معالم التنزیل فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی،
  1420ق.
تعالیم کلیسای کاتولیک، مترجمان احمدرضا مفتاح، حسین سلیمانی، حسن قنبری، قم، ادیان  و مذهب، 1393.
ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، تهران، برهان، 1398.
حقی بروسوی، اسماعیل، تفسیر روح البیان، بیروت، دارالکفر، بی‌تا.
جرجانی، ابوالمحاسن حسین بن حسن، جلاء الأذهان و جلاء الأحزان، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1377.
رسول‌زاده، عباس؛ باغبانی، جواد، شناخت مسیحیت، قم انتشارات آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره)، 1389.
زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتب العربی، 1407ق.
سمرقندی، نصر بن محمد بن احمد، تفسیر بحرالعلوم، بی‌جا، بی‌تا.
صفار، محمدبن حسن، بصائر الدرجات، قم، کتابخانة آیـة الله مرعشی نجفی، 1404ق.
طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات جامعة مدرسین قم، 1417ق.
طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو، 1372.
______، تفسیر جوامع الجامع، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1377.
طبری، ابوجعفر محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1412ق.
طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، احیاء التراث العربی، بی‌تا.
فیض کاشانی، ملامحسن، تفسیر الصافی، تهران، الصدر، 1415ق.
قاسمی، محمد جمال الدین، محاسن التأویل، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1418ق .
کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دارالکتب الاسلامی، 1407ق.
گنابادی، حاج سلطان محمد، بیان السعاده فی مقامات العباده،‌ترجمة رضا خانی و حشمت الله ریاضی، تهران، مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام نور، 1372.
مراغی، احمد بن مصطفی، تفسیر المراغی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
مغنیه، محمد جواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1424ق.
مدرسی، سید محمد تقی، من هدی القرآن،  تهران، دار محب الحسین، 1419ق.
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1374.
میشل، توماس، کلام مسیحی،‌ترجمة حسین توفیقی، مرکز مطالعات و تحققات ادیان و مذاهب، قم، 1381.
همتی، همایون، «مقایسه الهیات معاصر با الهیات سنتی» در مجلة معرفت ادیان، شمارة 8، پاییز1390، (از صفحه31 تا 50).
 
DeVries, Dawn,” Schleiermacher” in Jones, G(Ed.). The Blackwell companion to modern theology. John Wiley & Sons, 2008.
 
Küng, H, Great Christian Thinkers: Paul, Origen, Augustine, Aquinas, Luther, Schleiermacher, Barth. A&C Black, 1994.
 
Khorchide,M; Stosch, Klaus von, The Other Prophet; Jesus in the Qur’an, Translated by Simon Pare, London, Gingko, 2019.
 
Mariña, J, Transformation of the Self in the Thought of Schleiermacher. Oxford University Press , 2008.
 
Schleiermacher, F, The Christian Faith: English Translation of the Second German Edition. Harper & Row, 1963.
 
Mariña, J(Ed.), The Cambridge Companion to Friedrich Schleiermacher. Cambridge University Press, 2005.
 
Pearson, L, Schleiermacher and the Christologies behind Chalcedon, Harvard Theological Review, 96(3), 349-367, 2003.