نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• مهدی عبدی ¹
• قربانعلی کریم‌زاده قراملکی ²
• سعید علیزاده ³

¹ دانشجوی دکتری گروه کلام اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران (نویسندة مسئول)

² دانشیارگروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران

³ استادیارگروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران

چکیده

اعتقادات هر فردی شخصیت درونى و حقیقت وجودى او را می‌سازد و در تأمین سعادت دنیوی و اخروی او، در بعد فردی و اجتماعی، نقش اساسی ایفا می‌کند. در هندسة معارف اسلامی، علم کلام عهده‌دار معارف اعتقادی است. توسعه و تعمیق در علم کلام زمینه را برای افزایش معرفت اعتقادی افراد جامعه فراهم می‌کند. علم کلام علمی قاعده محور است؛ لذا گام اول و بنیادین در توسعه و تعمیق این علم، پژوهش در قواعد آن است. باز پژوهی قاعده‌های کلامی موجود و همچنین استنباط و استخراج قواعد ‌کلامی جدید، حرکتی مؤثر در این خصوص است که اخیراً توسط برخی از پژوهشگران آغاز شده است؛ اما صرف در اختیار داشتن قواعد کلامی برای رشد و توسعة علم کلام کفایت نمی‌کند و باید نحوة به کار بستن این قواعد را نیز شناخت. پژوهش در انواع کارکردهای قواعد کلامی، این شناخت را تأمین می‌کند. جستار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به این امر پرداخته‌ است. نتیجة پژوهش آن شده است که قواعد کلامی در زمینة استنباط معارف اعتقادی، دارای دو کارکرد تطبیقی و توسیطی است و در زمینة حل تعارض گزاره‌های استنباط شده، دارای چهار نوع کارکرد تبیین، تأویل، ترجیح و تقیید است.

کلیدواژه‌ها

• قواعد کلامی
• کارکرد قواعد کلامی
• کارکرد تطبیق
• کارکرد توسیط
• کارکرد تبیین
• کارکرد تأویل
• کارکرد ترجیح
• کارکرد تقیید

عنوان مقاله [English]

Examining the Functions of Theological Rules

نویسندگان [English]

• mahdi abdi ¹
• Gurban Ali Karimzadeh Karamelki ²
• Saeed Alizadeh ³

¹ PhD student, Department of Islamic Theology, Faculty of Theology and Islamic Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran (corresponding author)

² Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran

³ Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Sciences, Tabriz University, Tabriz, Iran

چکیده [English]

Every person's beliefs make up his inner personality and ontological reality and play a fundamental role in ensuring his worldly and otherwordly happiness in its individual and social dimensions. In the geometry of Islamic education, scholastic theology is responsible for religious education. The development of the science of scholastic theology and its growth provides the basis for an increase in people’s religious knowledge as members of a society. Scholastic theological science is a rule-oriented science; therefore, the first and fundamental step in the development and grwoth of this science is to research its rules. Re-examining the current rules of scholastic theology as well as infering and extracting new rules is an effective move in this regard, which has recently been initiated by some researchers. However, possessing scholastic theological rules, by itslef, is not enough for the growth and development of scholastic theology. One must also know how to apply these rules. Research on various functions of scholastic theological rules provides this knowledge. The present essay aimed at studying this issue with a descriptive-analytical method. The result show that scholastic theological rules have two functions of adaptation and mediation, and in relation to resolving the conflict in the inferred propositions, they have four types of functions of explanation, interpretation, preference and restriction.

کلیدواژه‌ها [English]

• scholastic theological rules
• the function of scholastic theological rules
• the function of adaptation
• the function of mediation
• the function of explanation
• the function of interpretation
• the function of preference
• the function of restriction