,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
فیلسوفان مسلمان از جمله فارابی، اخوان الصفاء، ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا برای آموزش فلسفه شرایطی ذکر کرده اند. این شرایط اخلاقی یا معرفتی است و شرایط معرفتی برخی ناظر به حالات طالب فلسفه در مسیر آموزش فلسفه است و برخی ناظر به علوم مقدماتی ای که قبل از فلسفه اولی باید بخواند. از ویژگی های مطرح شده، برخی اختصاص به یک نظام خاص فلسفی دارد و برخی مربوط به همه فلسفه ها می شود. بعضی از این ویژگی ها ضروری و غیر قابل جایگزین است و برخی دیگر الزامی نیست. از جمله ویژگی های اخلاقی ضروری، دوری از شهوات، ریاست طلبی و ترک عادات نفسانی است، همچنین پایبندی به یک شریعت. از جمله ویژگی های ضروری که اختصاص به یک نظام فلسفی دارد، تقدم آموزش ریاضیات و طبیعیات بر الهیات است؛چرا که به عنوان مثال، برخی از مباحث فلسفه اولی مشائی، مبتنی بر مسائلی در ریاضیات و طبیعیات است. تقدم آموزش منطق از جمله ویژگی هایی است که برای هر فلسفه ای با روش برهانی، نیاز است، اما ضروری نمی باشد.
- ابن سینا، حسین بن عبدالله، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغة، 1375.
- ابن سینا، حسین، النجاة من الغرق فی بحر الضلالات، تهران، دانشگاه تهران، 1379.
- ابن سینا، حسین، الشفاء(الالهیات)، قم، مکتبة آیة الله المرعشی، 1404.
- ابن سینا، حسین، الشفاء(الطبیعیات)، قم، مکتبة آیة الله المرعشی،1404.
- ابن سینا، حسین، الشفاء(منطق)، جلد 1، قم، مکتبة آیة الله مرعشی، 1404.
- ابن سینا، حسین، منطق المشرقیین، قم، مکتبة آیة الله المرعشی، 1405.
- اخوان الصفاء، رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء، جلد 4، بیروت، الدار الاسلامیة، 1412.
- اخوان الصفاء، رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء، جلد 2، بیروت، دار الاسلامیة، 1412.
- اخوان الصفاء، رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء، جلد 1، بیروت، الدار الاسلامیة، 1412.
- اخوان الصفاء، رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء، جلد 3، بیروت، الدار الاسلامیة، 1412.
- الطوسی، نصیر الدین، شرح الاشارات و التنبیهات، جلد 3، قم، نشر البلاغة، 1375.
- الطوسی، نصیر الدین، شرح الاشارات و التنبیهات، جلد 2، قم، نشر البلاغة، 1375.
- الشهرزوری، شمس الدین، رسائل الشجرة الالهیة فی علوم الحقایق الربانیة، جلد 1، تهران، موسسه حکمت و فلسفه ایران، 1383.
- الفارابی، ابونصر، الجمع بین رأیی الحکیمین، تهران، الزهراء، 1406.
- الفارابی، ابونصر، المنطقیات للفارابی، جلد 1، قم، مکتبة آیة الله المرعشی، 1408.
- الفارابی، ابونصر، الاعمال الفلسفیة، بیروت، دار المناهل، 1413.
- الیزدی، مولی عبدالله، الحاشیة علی تهذیب المنطق، قم، النشر
- الاسلامی، 1412.
- آل یاسین، جعفر، فیلسوفان رائدان الکندی و الفارابی، بیروت، دار الاندلس، 1980.
- حسن زاده آملی، حسن، دروس شرح اشارات و تنبیهات، قم، آیت اشراق، 1394.
- سهروردی، شهاب الدین، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد 1، تهران، موسسه مطالعه و تحقیقات فرهنگی، 1375.
- سهروردی، شهاب الدین، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد 2، تهران، موسسه مطالعه و تحقیقات فرهنگی، 1375.
- صمدی آملی، داوود، حامل اسرار، قم، روح و ریحان، 1390.
- فنائی اشکوری، محمد، در آمدی بر فلسفه اسلامی، جلد 3، تهران، سمت، 1394.
- مسکویه، احمد بن محمد، الفوز الاصغر، بیروت، دار مکتبة الحیاة، (بدون تاریخ).
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحاشیة علی الهیات الشفاء، قم، بیدار، (بدون تاریخ).
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، المبداء و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1354.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، مفاتیح الغیب، تهران، موسسه تحقیقات فرهنگی، 1363.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 1، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 2، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 9، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 6، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 8، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 4، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة، جلد 3، بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
- ملاصدرای شیرازی، محمد بن ابراهیم، العرشیة. تهران، مولی، 1361.
- نصر، سید حسین، علم و تمدن در اسلام، احمد آرام، تهران، نشر اندیشه، 1350.
)