حکمت صدرایی و جنسیت انسانی:تحلیلی بر پایه برخی مبانی هستی‌شناختی، انسان‌شناختی و معرفت شناختی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استاد یار دانشگاه ایلام، گروه الهیات ( فلسفه و کلام اسلامی) .

2 استادیار دانشگاه ایلام، گروه فلسفه و کلام اسلامی

3 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه ایلام

چکیده

هدف این مقاله بررسی مسئلة‌‌ جنسیت بر اساس هستی‌‌شناسی، انسان‌‌شناسی و معرفت‌‌شناسی ملاصدرا است. با اینکه ملاصدرا به طور مستقیم به مسئلة جنسیت نپرداخته است، ولی با بررسی برخی مؤلفه‌‌های هستی‌‌شناسی، انسان‌‌شناسی و معرفت‌‌شناسی او می‌‌‌‌توان بر برخی از لایه‌‌های پنهان اندیشة‌‌ این حکیم در این زمینه پرتو افکند. انسان همانند دیگر موجودات سیر جوهری دارد و از نازل‌‌ترین مرتبه تا به فعلیت تام قوا ادامه پیدا می‌‌‌‌کند. در این تبدیل و تبدل جوهری زنانگی و مردانگی متصور نیست. بر مبنای انسان‌‌شناختی جنسیت در هویت و حقیقت انسان سهمی نداشته و این ویژگی‌‌ها و تمایزات اموری عارضی است. در بخش معرفت‌‌شناختی به عقیدة‌‌ ملاصدرا انسان‌‌ها از نظر برخورداری از معرفت در یک مرتبه نیستند بلکه هر کسی از درجه‌‌ای از شناخت برخوردار است. اما تفاوت درجات معرفت را به تفاوت در مرتبة‌‌ وجودی اشخاص بر می‌‌‌‌گرداند نه جنسیت آنها. در واقع زنانگی و مردانگی از ویژگی‌‌های نفس نباتی و بدن است، همان‌‌گونه که نباتات و حیوانات نیز چنین اوصافی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sadra's wisdom and human gender: An analysis based on some ontological, anthropological, and epistemological foundations

نویسنده [English]

  • reza rezazadeh 1
1 assistant professor University of Ilam؛ faculty of theology . department of philosophy
چکیده [English]

The purpose of this article is to examine the gender issue by emphasizing ontology, anthropology, and epistemology of Mulla Sadra. Although Mulla Sadra did not directly address the gender issue, but considering its ontological, human-cognitive and epistemological foundations, he can refer to some of the hidden layers of this wise thought in this field of radiation Throw The ontological-semantic attitude of gender (femininity and masculinity) is not based on the originality of existence and the only and only existential level of existence among humans is assumed. Man has the same essence as other beings and extends from the lowest to the full extent of power. In this conversion and intriguing transformation femininity and masculinity are not conceivable. On the basis of the human's anthropology, gender does not share the identity and truth of man, and these characteristics and distinctions are beyond the limits of humanity. In the epistemology section, according to Mulla Sadra, human beings are not at the same time in terms of knowing one's knowledge, but everyone has a degree of knowing. But the difference in degrees of knowledge lies in the difference in the level of the existential of individuals, not their gender. In fact, femininity and masculinity are the characteristics of nature and body, as is the case in plants and animals.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Sadra wisdom
  • Gender
  • femininity
  • masculinity
  • human soul Key words: Sadra wisdom
  • human soul
  1. ابن‌سینا، بوعلی، الشفاء، قم، منشورات مکتبه آیه الله العظمی مرعشی نجفی، 1404.
  2. ______، رسالة نفس، تصحیح موسی عمید، چ2، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1331.
  3. آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر عربی- فارسی، تهران، نشر نی، 1379.
  4. باستانی، سوسن، جنسیت، فرهنگ، ارزش‌ها و نگرش‌ها، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و
  5. ارتباطات، 1387.
  6. جوادی آملی، عبدالله، زن در آینه جمال و جلال، چ6، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1381.
  7. ______، رحیق مختوم، شرح حکمت متعالیه صدرالدین شیرازی، قم، اسراء، 1375.
  8. مصباح یزدى، محمدتقی، شرح الهیات شفاء، تحقیق و نگارش عبدالجواد ابراهیمی‌فر، قم،
  9. انتشارات مؤسسة آموزشى و پژوهشى امام خمینی ، 1387.
  10. ملاصدرا، الحکمـة المتعالیـة فی الأسفار العقلیـة الأربعـة، 9 جلد، چ2، قم، مکتبه المصطفوی،
  11. ______، الشواهد الربوبیـة، حواشی ملاهادی سبزواری، تعلیق و تصحیح و مقدمه سید جلال
  12. الدین آشتیانی، چ2، تهران، مرکز نشر دانشگاهی،1360.
  13. ______، اسرار الآیات، ترجمة محمد خواجوی، چ2، تهران، انجمن حکمت و فلسفه،
  14. Afzali، Ali, Fatemeh Ghasempour ،“Gendering the Human’s Soul in Islamic Philosophy: An Analytical Reading on Mulla Sadra”. International Journal of Women’s Research, Vol. 3, No. 1, 2014, pp 1-17.