جایگاه قوة قدسیه در ایفای نقش مختصات نبی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه جهرم

چکیده

مختصات نبی به آن دسته از ویژگی‌های نبی اطلاق می‌شود که او را از دیگر انسان‌ها جدا می‌کند و آنها را می‌توان در دریافت وحی، عصمت و معجزه خلاصه کرد. در این نوشتار درصدد تبیین مبدأ انسان‌شناسی این مختصات نبی به روش کتابخانه‌ای و تحلیلی مبتنی بر نگرش فلسفی هستیم. ابن‌سینا و ملاصدرا بر وجود قوة قدسیة نبی تأکید دارند، لذا به منظور انجام پژوهش، ابتدا ویژگی قوة قدسیه و رابطة آن با قوة حدس و عقل فعال –که در نگرش فلاسفه نقش ویژه‌ای در مختصات دارد- توضیح داده خواهد شد. در ادامه به نقش این قوه در دریافت وحی پرداخته خواهد شد و به کمک جایگاه این قوة نظریه رؤیای رسولانه بررسی و نقد خواهد شد. در قسمت بعد، نقش این قوه در خاصة دیگر نبی یعنی عصمت تبیین خواهد شد. در پایان رابطة این قوه با معجزه بررسی خواهد شد. از این منظر می‌توان افقی جدید بر تفاوت سحر و معجزه گشود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The position of Sacred Scripture in the role of the prophet's coordinates

نویسنده [English]

  • mohammad Abbaszadeh Jahromi
Jahrom University
چکیده [English]

The prophet's coordinates refer to those attributes of the prophet who separate him from other human beings and can be summed up in revelation, infallibility and miracles. In this article, we are going to explain the origin of anthropology of these prophetic coordinates in a library and analytical method based on philosophical attitude. Ibn Sina and Mulla Sadra emphasize the existence of the Holy Scriptures, therefore, in order to carry out research, first, the attribute of Sunnis and its relation to the active and active reasoning, which plays a special role in the coordinates of philosophers, will be explained. In the future, the role of this power will be paid to the revelation and will be reviewed and criticized by the position of this power of the theory of the apocalyptic dream. In the next section, the role of this power will be explained in the particular case of another prophet, namely, infallibility. At the end of the relationship, this power will be examined by a miracle. From this perspective, a new horizons can be found on the difference between magic and miracles.

کلیدواژه‌ها [English]

  • prophet's coordinates-Sacred Scripture-revelation-infallibility-miracles
  1. -قرآن کریم
  2. ابوعلی‌سینا، حسین‌بن عبدالله، الشفا (الهیات)، تحقیق سعید زائد و.... قم، مکتبه آیت الله
  3. المرعشی، 1404ق- الف.
  4. ______، الشـفا (طبیعیات)، ج2، تحقیق سعید زائد و.... قم، مکتبه آیت الله المرعشی،
  5. ق- ب.
  6. ______، رسائل ابن سینا، قم، بیدار، 1400ق.
  7. ______، المبدأ و المعاد، به اهتمام عبد الله نورانی ، تهران، مؤسسة مطالعات الاسلامی، 1363.
  8. ______، النجاة من الغرق فى بحر الضلالات، تصحیح محمد علی دانش پ‍ژوه، چ2، تهران،
  9. انتشارات دانشگاه تهران، 1379.
  10. ______، طبیعیات دانشنامه علائی، مقدمه و حواشى و تصحیح سید محمد مشکوة، چ2،
  11. همدان، دانشگاه بوعلی سینا، 1383.
  12. ______، النفس من کتاب الشفا، تحقیق حسن حسن زاده آملی، قم، دفتر تبلیغات اسلامی
  13. حوزة علمیه قم، 1417ق.
  14. ______، شرح الاشارات و التنبیهات، شارح نصیرالدین محمد بن حسن طوسی، قم، دفتر نشر
  15. الکتاب، 1403ق.
  16. ایجی، میر سید شریف، شرح المواقف، ج8، به تصحیح بدر الدین نعسانی. قم، الشریف
  17. الرضی،1325ق.
  18. بهشتی، احمد و حمیدرضاخادمی، "فرآیند وحی و معجزه در نفس‌شناسی ابن‌سینا"، فصلنامة
  19. اندیشة دینی دانشگاه شیراز، پیاپی42، بهار 1391، ص36-15، 1391.
  20. تورانی، اعلی و معصومه رهبری،"نقش قوه خیال در پدیدة وحی از دیدگاه فارابی و ملاصدرا"،
  21. دو فصلنامه علمی پژوهشی انسان پژوهی دینی، شمارة31، بهار و تابستان1393، ص96-79،
  22. جوادی آملی، عبدالله، وحی و نبوت در قرآن، تحقیق و تنظیم علی زمانی قمشه‌ای، چ2، قم،
  23. اسراء، 1384.
  24. ______، قرآن در قرآن، تحقیق و تنظیم محمد محرابی. چ8، قم، اسراء، 1388.
  25. حر عاملی، محمد بن حسن، اثبات الهداه بالنصوص و المعجزات، بیروت، اعلمی، 1425ق.
  26. حسن‌زاده آملی، حسن، هزار و یک کلمه، چ3، قم، بوستان کتاب، 1381.
  27. رحیم‌پور، فروغ السادات و فاطمه زارع، " نقش عقل فعال در مسئلة نبوت از منظر ابن‌سینا و
  28. ملاصدرا"، آموزه‌های فلسفی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، شمارة10، بهار وتابستان 1391،
  29. سبزواری، ملاهادی، اسرار الحکم، مقدمة استاد صدوقى و تصحیح کریم فیضی. قم، مطبوعات
  30. دینی، 1383.
  31. سروش، عبدالکریم. محمد(ص): راوی رؤیاهای رسولانه، 1392، برگرفته از سامانه مجازی
  32. https://www.drsoroush.com
  33. صدوق، محمد بن علی بن حسین قمی، الخصال. چ6 ، تهران، کتابچی، 1376.
  34. طباطبائی، محمدحسین، نهایـة الحکمـة مجلد ثالث، تصحیح و تعلیق غلامرضا فیاضی، قم،
  35. مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، 1378.
  36. ______، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعة مدرسین حوزة علمیة قم‏،
  37. ق.
  38. الطریحى، فخر الدین. مجمع البحرین، ج4‏، تحقیق احمد حسینى،. چ2، قم، مکتب نشر الثقافه
  39. الاسلامیه، 1367.
  40. عباس‌زاده جهرمی، محمد، "مبادی انسانشناختی معجزه از منظر حکمت متعالیه و مشاء"، فصلنامة
  41. علمی پژوهشی اندیشة نوین دینی، شمارة36، بهار1393، ص168-157، 1393.
  42. فارابی، ابونصر و سید اسماعیل غازانی، فصوص الحکمـة و شرحه. مقدمه و تحقیق علی اوجبی،
  43. تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1381.
  44. قدردان قراملکی، محمدحسن، "چیستی و فاعل معجزه از منظر متکلمان و فلاسفه"، معرفت،
  45. شمارة 51، اسفند1380،1380.
  46. کستلر، آرتور، خوابگردها، ترجمة منوچهر روحانی، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل،
  47. اللوکری، ابوالعباس، بیان الحق بضمان الصدق، مقدمه و تحقیق سید ابراهیم دیباجی، تهران،
  48. مؤسسة بین المللى اندیشه و تمدن اسلامی،1373.
  49. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج21، بیروت، موسسه الوفاء، 1404ق.
  50. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، 1387.
  51. مظفر، محمدرضا، عقائد الامامیه، تحقیق دکتر حامد حنفی، چ12، قم، انصاریان،1387.
  52. مفتونی، نادیا، "بررسی مقایسه‌ای وحی و نبوت نزد فارابی و ابن‌سینا"، دو فصلنامة حکمت
  53. سینوی، سال دوازدهم، شمارة40، پاییز و زمستان 1387، 1387.
  54. ملاصدرا، محمد بن ابراهیم، الحکمـة المتعالیـة فی اسفار العقلیـة الاربعـة (مشهور به اسفار)، چ3،
  55. بیروت، دار احیاء التراث، 1981.
  56. ______، الشواهد الربوبیـة فی المناهج السلوکیـة، تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی،
  57. تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1360- الف.
  58. ______، اسرار الآیات، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، 1360- ب.
  59. ______، تفسیر القرآن الکریم، تصحیح محمد خواجوی، چ2، قم، بیدار، 1361- الف.
  60. ______، العرشیه، تصحیح غلامحسین آهنی، تهران، مولی، 1361- ب.
  61. ______، مفاتیح الغیب، مقدمه و تصحیح محمد خواجوی، تهران، مؤسسة تحقیقات فرهنگی،