مبانی فلسفی فارابی در شکل دهی به نظریة رئیس اول مدینه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشتة فلسفة دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیئت علمی گروه فلسفه، حکمت و منطق دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

نظریة رئیس اول مدینة فاضله، یکی از اصلی‌ترین موضوعات مطرح شده در علم مدنی فارابی است. نسبت میان‌ این نظریه و مبانی فلسفی فارابی موضوع پژوهش حاضر بوده است که در نهایت نشـان داده می‌‌شود نظریة ریاست اول (مشتمل بر ضرورت حضور رئیس اول، ویژگی‌های رئیس اول و وظایف وی) مبتنی بر شش مقدمه دانست: فطرت اجتماعی انسان، نظریة نفوس انسانی، مفهوم سعادت نزد فارابی، جایگاه عقل فعال، اختیار و دین(نبوت) در سعادت انسان. ابتنای نظریة رئیس اول بر مبانی کلان فلسفة فارابی حاکی از انسجام درونی و غیر تقلیدی بودن‌این نظریه است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The First Ruler of the Virtuous City in Al-Farabi's Thought and Its Philosophical Foundations

نویسندگان [English]

  • Roohollah Fadaei 1
  • Reza Akbarian 2
1 Tarbiat Modares University
2 Tarbiat Modares University
چکیده [English]

The theory of the first ruler of the Virtuous City is one of the most important subjects of al-Farabi's political science. Using the method of text-oriented analytic interpretation, firstly, sixteen epistemic and non-epistemic characteristics of the first ruler are extracted; the most prominent of which are perfection of rational and imaginative faculties. In addition, the main responsibility of the first ruler, i.e. supplying the supreme happiness of the citizens, is explained through three minor duties: establishing the state, giving rise to the virtues and eliminating the vices, and resolving the problems of the state. Then, it is discussed that this theory is based on six foundations in al-Farabi's philosophical system, including human social innate disposition, theory of individual souls, concept of happiness, and status of active intellect, volition and religion(prophecy) in man's happiness. Finally, it is concluded that the theory of the first ruler, which is based on al-Farabi's philosophical foundations, enjoys internal coherence and is not in any sense imitative.

مراجع

ایزدی، اودلو، «فلسفه سیاسی فارابی»، اطلاعات حکمت و معرفت، سال هشتم، شمارة 3 (خرداد 1392)، 25-21.
تقی‌زاده داوری، محمود، «بررسی اشتراکات و افتراقات در فلسفة اجتماع افلاطون و فارابی»، پژوهش‌های فلسفی کلامی، سال هشتم، شمارة 27(بهار 1385)، 159-131.
چاوشی، سید محمد تقی و سید آصف احسانی، «سیاست در‌اندیشة فارابی»، حکمت اسراء، سال پنجم، شمارة 16(تابستان 1392)، 176-147.
حسنی، محمد باقر، «مدینة فاضله در‌اندیشة سیاسی فارابی و افلاطون»، کوثر معارف، سال ششم، شمارة 14(تابستان 1389)، 142-105.
صدرا، علیرضا و داود پرن، «بررسی تأثیر فلسفة سیاسی افلاطون بر حکمت مدنی فارابی»،تاریخ فلسفه، سال سوم، شمارة هشتم(بهار 1391)، 100-71.
عنایت، حمید و مجید مددی، «رویارویی افلاطون و ارسطو در‌اندیشة سیاسی فارابی»، نامة فلسفه، سال پنجم، شمارة 11(پاییز 1380)، 32-22.
فارابی، رسالة فی إثبات المفارقات، حیدرآباد، مطبعـة مجلس دائرة المعارف العثمانیـة، 1345ق.
______ ، السیاسـة المدنیـة، فوزی متری نجار، بیروت، المطبعـة الکاثولیکیـة، 1964.
______ ، الفصول المنتزعـة، فوزی متری نجار، تهران، مکتبـة الزهراء(س)، 1405.
______، آراء أهل المدینـة الفاضلـة، البیر نصری نادر، بیروت، المطبعـة الکاثولیکیـة، 1986.
______، التنبیه علی سبیل السعادة، سحبان خلیفات، عمان، الجامعـة الأردنیـة، 1987.
______، کتاب الملـة و نصوص أخری، محسن مهدی، بیروت، دار المشرق، 1991.
______، تحصیل السعادة، علی بو ملحم، بیروت، دار مکتبـة الهلال، 1995.
فیاضی، محمد انور، «نظام سیاسی از منظر فارابی»، کوثر معارف، سال ششم، شمارة 14(تابستان
، 174-143.
کرد فیروزجایی، یار علی و محمد صادق تقی زاده طبری، «نسبت حکمت و حکومت از دیدگاه
افلاطون و فارابی»،‌ آیین حکمت، سال چهام، شمارة 13(پاییز 1391)، 94-67.
یوسفیان، حسن و محمدصادق علی‌پور، «فلسفه امامت در‌اندیشه فارابی»، فلسفة دین، سال پنجم،
شمارة 10(تابستان 1390) 92-65.
Aristotle, Complete Works of Aristotle, Vol. 1&2, Ed. by Jonathan Barnes, New Jersey,
Princeton University Press, 1991.
Plato, Complete Works, Ed. By John M. Cooper, Indianapolis, Hackett Publishing
Company, 1997.
آینه معرفت
دوره 19، شماره 2 - شماره پیاپی 2
تابستان 1398
صفحه 111-128

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار