انحصار علم تأویل اعلی در امیرالمؤمنین علی (ع) از منظر عرفان اسلامی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی‌دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

در عرفان اسلامی علم تأویل اعلی و نهایی قرآن کریم، از طریق وصایت وجودی از جانب رسول اکرم (ص)، در اختیار امیرالمؤمنین حضرت علی (ع) قرار دارد و چون ایشان تنها باب علم رسول (ص) است، دیگران هم اگر از این علم تأویل بهره می‌‌‌برند، به‌‌‌تبع و به‌‌‌وراثت از ایشان است و ممکن نیست کسی به‌‌‌طور مستقل و بدون بهره‌‌‌گیری از وی، چنین علمی را دارا شود یا هم‌‌‌رتبه ایشان در این علم گردد، لذا این مرتبه از تأویل در انحصار  علی (ع) خواهد بود. تأویل در مراتب نهایی، تنها به نحو شهودی و در مرتبة ولایت و توسط ولیّ ممکن است و تنها شامل دین نیست، امور هستی‌‌‌شناسانه را نیز در بر می‌‌‌گیرد و تأویل نهایی قرآن کریم به عنوان تجلی کلامیِ جامع، ایصال به بالاترین مقام اطلاقی است. همچنین تأویل امری تشکیکی است و به وزان درجات آن، درجاتی از تأویل‌‌‌گران وجود دارد و عالی‌‌‌ترین درجة تأویل، در اختیار عالی‌‌ترین انسان کامل است. گزارش و توصیف بیان عارفان در این خصوص، بر محور تائیه ابن‌‌‌فارض و بیت مشهور آن (و أوضحَ بالتأویل ما کان مشکلاً/ علیٌّ بعلمٍ نالَه بالوصیّة) می‌‌‌چرخد. در این مقاله با بیاناتی از ابن‌‌‌فارض، فرغانی، کاشانی، قیصری و صائن‌‌‌الدین ترکه در ابتدا به گزارش و تحلیل بیان عارفان در این خصوص پرداخته شده و سپس دو نمونه از مهم‌‌‌ترین استدلال‌های عرفانی براین مطلب از طریق دو مفهوم قرابت (قرب وجودی حضرت علی (ع) نسبت به رسول اکرم (ص)) و خلافت ارائه شده است

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Monopoly of Knowledge of Interpretation in Amir -al- mo'menin Ali in view of Islamic Mysticism

نویسنده [English]

  • Masoud Esmaeili
Faculty member of Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Will be presented soon. Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.Will be presented soon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge of Interpretation
  • Supreme Interpretation
  • Existential Testament Existential Kinship
  • Caliphate
  • Balance in temperament

مراجع

  1. ابن بابویه، محمد بن علی (شیخ صدوق)، الامالی، تهران، کتابچی، 1376.
  2. ابن‌‌‌الفارض، عمر، دیوان، بیروت، دارالکتب العلمیـة، بی‌تا.
  3. ابن‌‌‌عربی، الفتوحات المکیـة، بی‌‌‌جا، بولاق، بی‌‌‌تا.
  4. آشتیانی، سیدجلال‌‌‌الدین، شرح مقدمه قیصری بر فصوص الحکم، تهران، امیرکبیر، 1370.
  5. بالی‌‌‌زاده الحنفی، مصطفی بن سلیمان، شرح فصوص الحکم، بیروت، دارالکتب العلمیـة، بی‌‌‌تا.
  6. ترکه اصفهانی، صائن الدین علی بن محمد، شرح نظم الدر، تهران، میراث مکتوب، 1384.
  7. ترکه، صائن‌‌‌الدین علی و نائیجی، محمدحسین، شرح التمهید فی شرح قواعد التوحید، قم،
  8. اشراق، 1386.
  9. جرجانی، علی بن محمد و ابن‌‌‌عربی، محیی‌‌‌الدین، التعریفات و یلیه اصطلاحات ابن‌‌‌عربی، تهران،
  10. ناصرخسرو، بی‌‌‌تا.
  11. جندی، مؤیدالدین، شرح فصوص الحکم، قم، بوستان کتاب، 1381.
  12. راغب اصفهانی، ابی القاسم حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تهران، کتابفروشی
  13. مرتضوی، بی‌‌‌تا.
  14. عاملی، شیخ حر محمد بن حسن، وسائل الشیعـة، قم، مؤسسة آل البیت، 1409 ق.
  15. فرغانی، سعید بن محمد، مشارق الدراری، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1379.
  16. ______، منتهی المدارک فی شرح تائیـة ابن الفارض، بیروت، دارالکتب العلمیـة، 2007 .
  17. قاشانی (کاشانی)، عبدالرزاق بن احمد، کشف الوجوه الغر لمعانی نظم الدر، بیروت، دارالکتب
  18. العلمیـة، 2005.
  19. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة لذوی القربی، قم، دارالاسوة، 1422 ق.
  20. قونوی، صدرالدین و فناری، حمزة، مفتاح الغیب و مصباح الانس، تهران، مولی، 1374.
  21. قیصری، داوود بن محمود، شرح تائیـة الکبری، بیروت، دارالکتب العلمیـة، 2004 .
  22. ______، مجموعة رسائل معرفیـة(رسائل القیصری)، بیروت، ناشرون، 2015 .
  23. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1360.
  24. میبدی، ابوالفضل رشیدالدین، کشف الاسرار و عدة الابرار، تهران، امیرکبیر، بی‌‌‌تا.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار