خودادراکی یا ادراک نفسانی مهمترین تعلیم کانت در استنتاج استعلایی نقد عقل محض و اصل بنیادی معرفتشناسی کانتی است. این اصطلاح در کتاب کانت صفات محض، اصلی و استعلایی به خود میگیرد. این تعلیم را شارحان نقد گاه با کوگیتوی دکارت مقایسه کردهاند و گاه پاسخی به شکاکیت هیوم شمردهاند. برخی آن را بیانگر انتساب تصورات به خود میدانند و ...
بیشتر
خودادراکی یا ادراک نفسانی مهمترین تعلیم کانت در استنتاج استعلایی نقد عقل محض و اصل بنیادی معرفتشناسی کانتی است. این اصطلاح در کتاب کانت صفات محض، اصلی و استعلایی به خود میگیرد. این تعلیم را شارحان نقد گاه با کوگیتوی دکارت مقایسه کردهاند و گاه پاسخی به شکاکیت هیوم شمردهاند. برخی آن را بیانگر انتساب تصورات به خود میدانند و برخی دیگر با قرائتی منطقگرایانه شأن صوری به آن میدهند. تعلیم خودادراکی، در اصل، درصدد تبیین معقول وحدت اندیشه و اندیشنده است. کانت با این تعلیم به علم حضوری نزدیک میشود ولی از اخذ نتایج هستیشناختی در مورد آن خودداری کرده و آن را در محدودهی علم حصولی صرف توجیه میکند.این مقاله کوششی است برای توضیح و بررسی تحلیلی ـ انتقادی تعلیم خودادراکی کانتی و تفاسیر مختلفی که از آن ارائه شده است.