رویکردی انتقادی به شیخیه در تطبیق هورقلیا بر عالم مثال

یاسر سالاری

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  شیخیه هورقلیا را مرتبه‌ای از عوالم وجود دانسته که نسبت به عالم ماده از لطافت بیشتری برخوردار است. از نظر شیخیه، در عالم هورقلیا هر چند که اجسام وجود دارند، شفافیت و لطافت آن اجسام نسبت به اجسام عالم ماده بیشتر است. آنها این عالم را همان عالم مثال منفصل دانسته‌اند. به دلیل عدم هماهنگی در اندیشة شیخیه، جایگاه عالم هورقلیا گاه بین عالم ...  بیشتر

بررسی و تبیین روش‌شناسی مکتب کلامی ماتریدی

محمود قیوم زاده

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  یکی از مباحث اساسی و مهم در حوزة مباحث اعتقادی و بحث‌های کلامی، چگونگی بیان و استدلال بر این‌گونه مسائل است و اینکه روش‌شناسی مباحث کلامی چگونه باید باشد. در مجموع می‌توان گفت که روش بررسی یا عقلی است یا نقلی یا هر دو. در روش‌شناسی عقلی تأکید بر استدلال‌های عقلی است یا روش عقلی با بهره‌گیری از متون دینی است. روش نقلی می‌تواند با ...  بیشتر

علت مرگ از دیدگاه ابن‌سینا و ملاصدرا

احمد شه گلی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  مرگ سه قسم است: مرگ اخترامی؛ ارادی؛ مرگ. در علت مرگ اخترامی و ارادی اختلافی وجود ندارد؛ علت مرگ اخترامی، عدم قابلیت بدن برای تداوم تعلق نفس به آن است. علت مرگ ارادی، تزکیة نفس و ریشه کن کردن هواهای نفسانی و قطع تعلق نفس به بدن به ارادة سالک است. آنچه مسئلة اصلی این تحقیق را در بر‌می‌گیرد، بحث از علت مرگ طبیعی است. در پاسخ به علت مرگ طبیعی، ...  بیشتر

درباب چیستی جنبشهای نوپدید دینی

محمدحسین کیانی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  در این مقاله، تعریف جدید و کاملی، مبتنی بر تعاریف گذشته از «جنبشهای نوپدید دینی» ارائه می‌شود. نگارنده هر چه ضرورتهای ارائة چنین تعریفی را در سر میپروراند، درمییابد که هر ضرورتی در دل خود با چالشی بزرگ دست به گریبان است. با این همه، به بررسی و تنظیم تعاریف گذشته میپردازد و مبتنی بر روش «تعریف با تحلیل مضمون» و «تعریف با ارجاع به مصداق» ...  بیشتر

پیامدهای کلامی تصرفات بشر در خلقت

ابوالفضل کیاشمشکی؛ مهدی نکوئی سامانی

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  در این مقاله « پیامدهای کلامی تصرفات بشر در خلقت » بررسی می‌شود و این موضوع از آن جهت دارای اهمیت و در‌خور پژوهش است که برخی از تصرفات بشر در مخلوقات الهی، موجب بروز شبهات وچالش‌های کلامی گوناگونی شده است. پس از اشاره به نمونه‌هایی از تصرفات بشر، پیامدهای کلامی این گونه تصرفات، بررسی وتحلیل و بر اساس مبانی و پیش‌فرض‌های فلسفی و ...  بیشتر

حکمت در نگاه مفسران قرآن و فیلسوفان

عبدالعلی شکر

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  حکمت به معنای دانش نظری متقن است که به عمل متناسب با آن منتهی می‌گردد و مانع از جهل است. فیلسوفان مسلمان حکمت را به معرفت ذات حق، تبحر در حرفه و صناعت، علم به اسباب قصوی، تحصیل برترین معلوم از طریق برترین علوم، استکمال نفس و شناخت اعیان موجودات تعریف کرده‌اند. همچنین واژة حکمت بیست مرتبه در قرآن ذکر شده است که با الهام از روایات و دیدگاه ...  بیشتر

چیستی فلسفة علوم انسانی

عبدالحسین خسروپناه

دوره 12، شماره 2 ، تیر 1391

چکیده
  فلسفة علوم انسانی به توجه به نظریة دیدبانی، به چیستی علوم انسانی تحقق یافته با رویکرد تاریخی و چیستی علوم انسانی بایسته با رویکرد منطقی و چگونگی تحقق آن می‌پردازد. علوم انسانی با رویکرد تاریخی به معنای عام و خاص به‌کار رفته است. علوم انسانی خاص با رویکرد منطقی عبارت از علوم رفتاری و اجتماعی اسلامی و مجموعه گزاره‌های نظام‌مندی است ...  بیشتر