دوره 23 (1402)
دوره 22 (1401)
دوره 21 (1400)
دوره 20 (1399)
دوره 19 (1398)
دوره 18 (1397)
دوره 17 (1396)
دوره 16 (1395)
دوره 15 (1394)
دوره 14 (1393)
دوره 13 (1392)
دوره 12 (1391)
دوره 11 (1390)
دوره 10 (1389)
دوره 9 (1388)
دوره 8 (1387)
دوره 7 (1386)
دوره 6 (1385)
دوره 5 (1384)
کلیدواژهها = علیت
تعداد مقالات: 8
علل ارسطویی از منظر فلاسفة دورة یونانیمآبی
دوره 14، شماره 4 ، دی 1393
چکیده
رواقیـون که کمیبعـد از ارسـطو در آتـن، به تـرویج نظـریات فلسـفی خـود پرداختند، نظریة علیت را پذیرفتند و آن را اصلی اساسی در فلسفة طبیعی و اخلاقی خودبهشمارآوردند، اما نه به همان صورت که ارسطو آن را تبیین کرده بود. نه تنها تعریف و تصور آنها از علیت متفاوت بود، بلکه نظریة علل اربعه را نیز نپذیرفتند و همچون حکمای پیشا سقراطی، فقط ... بیشترنظریة ابداعی ابنسینا در علیت و ریشههای قرآنی آن
دوره 14، شماره 3 ، مهر 1393
چکیده
بحث علیت از مباحث مهم فلسفی است که فیلسوفان اسلامیتلاش وافری در جهت اصلاح و ساماندهی آن مطابق با آموزههای دینی انجام دادند. ابنسینا با استفاده از مفهوم دینی خلقت که مطابق آن وجود پس از عدم مطرح میشود، از بحث قوه و فعل ارسطو به بحث وجود و ماهیت گذر کرده و براین اساس بسیاری از مباحث مربوط به علیت را از نو بازسازی میکند ... بیشترعلیت ارسطویی از منظر توماس آکوئینی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1393
چکیده
بشر از بدو پیدایش خود همواره با مسئلة علیت دستبهگریبان بوده است، چرا که این موجود متفکر و اندیشمند در بارة هر چیزی به فکر فرو میرفت و در پی یافتن منشأ پیدایش و اصل آن برمیآمد و همین امر سبب شد که او روز به روز در وادی علم و دانش و زندگی در کرة خاکی پیشرفت کند. اولین فیلسوف باستانی که به تفصیل به بحث علل میپردازد ارسطوست. ... بیشترکارکردهای رهیافت عقلی در بحث از تبیین علمی
دوره 12، شماره 3 ، مهر 1391
چکیده
در چند دهة اخیر پیرامون مفهوم تبیین، پرسشهای مهمی در فلسفة علم طرح شده است که بیشتر آنها تاکنون پاسخ قانعکنندهای نیافتهاند. این نوشتار قابلیتهای عقلگرایی را در پاسخ به این پرسشها بررسی میکند. دیدگاه عقلگرایانهای که محور این نوشتار است تبیین یک رویداد را مستلزم کشف علت آن میداند. استدلال اصلی این است که بیشتر مشکلات ... بیشترجایگاه اصل علیت در تبیین علمی
دوره 11، شماره 1 ، فروردین 1390
چکیده
مفهوم تبیین از مفاهیم اصلی فلسفة علم است که در خصوص نسبت آن با اصل علیت بحث-های زیادی صورت گرفته است. تا پیش از پیدایش پوزیتیویسم دیدگاه رایج این بود که تبیین یک پدیده به معنای بیان علت آن است، اما برخی از پوزیتیوستها با تحویل رابطة تبیینی به رابطهای استنتاجی و منطقی تلاش کردند مفهوم تبیین را جدای از مفهوم علیت تعریف کنند. در این ... بیشترمشاییان و نظریة مثُل
دوره 9، شماره 4 ، دی 1388
چکیده
عالم عین از منظر افلاطون به دو دسته تقسیم میشود:۱. عالم مثُل، ۲. عالم محسوسات. ارائة نظریة مثُل از سوی افلاطون مبتنی بر همین مبنا بوده است. به طور قطع میتوان گفت افلاطون با ارائة این نظریه درصدد بود که به گمان خود بتواند پیدایی عالم محسوسات را با نظر به ناپایداری آن و قابل شناخت نبودن یقینی آن توجیه کند. نقادیهای ارائه شده علیه نظریة ... بیشترابن خلدون و فلسفة تاریخ و اجتماع
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1388
چکیده
ابن خلدون یکی از بنیانگذاران فلسفة تاریخ و علوم اجتماعی است و اثر مهم وی نیز که به مقدمة ابن خلدون شهرت یافته، موضوع در این دو دانش است. اهمیت ابن خلدون در این است که بسیاری از مفاهیم به کار رفته در فلسفة تاریخ و جامعه شناسی نوین متأثر از اصطلاحها و واژههایی است که توسط او ابداع شده است. او بر خلاف مورخان پیشین که حوادث تاریخی را مستقل ... بیشتروجوب نظام هستی در معناشناسی قضای الهی از منظر حکمت متعالیه
دوره 9، شماره 1 ، فروردین 1388