مبانی فلسفی بساطت الهی از دیدگاه علامه طباطبایی

مریم باروتی؛ رضا اکبریان

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 21-45

چکیده
  بساطت حقیقی واجب بالذات یکی از مهمترین مسایل مورد بحثِ الهی دانان اسلامی است که جوانب گوناگون دارد. علامه طباطبایی در آثار مختلف خود بر بساطت حقیقی ذات الهی تاکید می کند و ادله ی بسیاری بر آن اقامه می سازد. اما با تحلیل مبانی ایشان، می توان دریافت که حداقل دو دیدگاه در باب این مساله دارد؛ اصطلاح بساطت حقیقی واجب بالذات و ادله ی اثبات ...  بیشتر

نقد روش شناختی جایگاه عرفان در مقام داوری در روش شناسی فلسفه ملاصدرا

حسن رهبر؛ شمس الله سراج؛ سید یحیی یثربی

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 1-20

چکیده
  یکی از مهم ترین نظریه ها در باب روش شناسی فلسفه ملاصدرا نظریه تفکیک مقام گردآوری از مقام داوری است. بر اساس این دیدگاه، ملاصدرا صرفاً در مقام گرداوری از کشف و شهود عرفانی بهره گرفته است و در مقام داوری صرفاً تکیه بر برهان به عنوان روش حقیقی فلسفه دارد. پژوهش حاضر نشان می دهد برخلاف مدعای معتقدان به نظریه مذکور، ملاصدرا در مقام داوری ...  بیشتر

رابطه معرفت عقلی و قلبی در تصوف عقلانی غزالی

میترا (زهرا) پورسینا؛ حسین اجتهادیان؛ فاطمه (مهناز) توکلی

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 46-72

چکیده
  بر اساس تحقیقات جدیدی که در غرب انجام شده فرضیه نوینی در مورد اندیشه غزالی شکل گرفته است که مدعی است بر خلاف تصور رایج، تفکر عقلانی از نظر غزالی مهمترین ابزار معرفت و رسیدن به غایی­ترین هدف انسان است. گرچه غزالی به عنوان منتقد فلاسفه شناخته می­شود ولی روش فکری وی همواره مشحون از استدلالات عقلی و فلسفی است و لذا از دید برخی از محققان، ...  بیشتر

آلوسی و برزخی میان اشعریت و سلفی گری با محوریت بررسی اندیشه وی در مبحث صفات خبریه

حمید ایماندار؛ حامد مصطفوی فرد

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 73-96

چکیده
  یکی از مولفه های اساسی مکتب سلفیه  تلقی خاص ایشان از صفات خبریه الهی است. این تفسیر منحصر به فرد که تحت عنوان مکتب اثبات صفات ارائه می شود ضمن عدم همخوانی با آراء و بیانات سلف واجد نوعی جزم اندیشی افراطی بوده و مجالی را برای تخطئه اعتقادی مخالفین سلفیه فراهم آورده است.در نوشتار حاضر رویکرد تفسیری ابوالثناء محمود آلوسی در مبحث صفات ...  بیشتر

«شاکله »نظریه محوری اسلام در رابطه با شخصیت

مرتضی سمنون

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 97-124

چکیده
  موضوع شاکله بحثی است درارتباط با انسانشناسی اسلامی وبحث سرنوشت انسان . آیا انسان دررقم زدن سرنوشت خوددارای اختیار بوده ودر این راستا تاثیردارد یاخیر از مباحثی است که ازهمان ابتدای تاریخ اندیشه در اسلام مطرح گردیده وموافقین ومخالفینی پیدا کرده که برای اثبات دیدگاه خود به آیات قرآنی وسنت نبوی استناد کرده اند.یکی از آیاتی که مورداستنادقائلین ...  بیشتر

رابطه وطن و طمأنینه بی ذکر نام نویسنده

عادل مقدادیان؛ مسعود صادقی

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 125-147

چکیده
  طمأنینه مقامی است که اهل عرفان، معتقدند قرار دائمی با وصول به آن امکان پذیر است. امّا طمأنینه به عنوان یک مشترک لفظی با متعلّق­های متفاوت در قرآن کریم و به تبع آن در کلام صوفیان مطرح شده است. در قرآن، دنیا متعلّق اطمینان قرارگرفته و امکان طمأنینه به دنیا نیز تصدیق شده است. (یونس:7)  البته صوفیان می­گویند هر نوع آرامش، غیر از «طمأنینه»ای ...  بیشتر

مسئله ثبات شخصیت در چارچوب نظریه حرکت جوهری نفس

مجید احسن؛ میلاد نوری ﻳﺎﻟﻘﻮﺯﺁﻏﺎﺟﻲ

دوره 17، شماره 2 ، تیر 1396، صفحه 148-172

چکیده
  مسئله ثبات شخصیت از آن­جایی که به مقولات و مباحث هستی­شناختی و معرفت­شناختی گره می­خورد از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ در این میان، ملاک­هایی که برای ثابت شخصیت ارائه شده است گرچه به لحاظ معرفت­شناختی می­توانند به کار آیند، اما از جهت هستی­شناختی محل اختلافات جدی­ بوده و مستلزم بررسی نقادانه است. در باب جنبه وجودی بحث از هویت شخصیه، ...  بیشتر